Amniyosentez Nedir?

İngilizce’de amniosynthesis olarak geçen hastalık riskli hamilelik dönemi geçiren annelerde 16 ve 22 haftaları arasında karından ince ve uzun bir iğne yardımı ile su alınmasıdır. Bu işlemlerin ağrı ve sızı olmadan yapılması için usta ellerde yapılması gerekir. Risklerin az olması için doktorların oldukça dikkatli davranması gereken işlemlerdir.

Anne karnından alınmış olan sıvı içerisinde bulunan mayide karında yer alan bebeğe ait dökülmüş canlı hücreler vardır. Mayide yer alan bu hücrelerin içinde bebeğin idrar kanallarından dökülen hücreler, ağız, yutak, yemek borusu ve mide sıvısından anne karnında bulunan sıvı içerisinde bulunmaktadır.

Karından alınan sıvıda bebeğe ait dökülen canlılar yapılan işlemlerin sonrasında özel bir kültür ortamında bekletilmesi sağlanır. Bekletilme süresi 18 ve 20 gün arasında bir değişiklik gösterir. Bekletilen ortam içerisinde yeni hücreler üretilir. Üretimi olan hücreler belli bir safha içinde toplanır. Toplanan hücreler kromozomlarına ayrıştırılır ve tekrar mikroskop altında incelenmesi yapılarak kromozom analizi yapılır.

Kromozomların analizi sırasında bebeğin kromozom yayılımını gösteren net hücreler yerini alır. Elde edilen hücreler sayesinde bebeğin kromozom yapıları incelenerek onlarda olan problemler meydana çıkar. İncelenen kromozomlar arasında onların cinsiyetlerini belirleyen kromozomları olmasından dolayı bebeğin cinsiyetinin ne olduğu belli değilse onları da rahatlık ile öğrenebileceksiniz. Fakat yasaklanan bir durum olması ve ülke içinde söylenmesi yasak olmasından dolayı yapılan işlemlerin sonucunda cinsiyet hakkında bilgi verilmesi kesinlikle yasaktır.

Amniyosentez Nasıl Yapılır?

Amniyosentez bebeklerin anne karnında 16 ve 20 hafta içinde oldukları sürede yapılan işlemdir. Bunlar bebeklerin sağlıklarını kontrol etmek ve riskli hamilelik dönemlerini kontrol altına almak için yapılmaktadır. Riskli yapıda olan bu işlem belirli adımlarda yapılır. Bunun için;

• Annenin hamileliğin 16 ve 20. haftaları arasında olması gerekir.
• Gerekli görülen kadınlar için belirli bir gün verilir.
• Anne karnından ince ve uzun olan bir iğne sokulur.
• Sokulan iğne ile ultrason eşliğinde amniyon kesesine girilir
• Yaklaşık olarak 18 ve 20 cc arasında amniyo sıvısı enjektör ile çekilir.
• Çekilen sıvı ilgili laboratuarlar içine gönderilir.
• Laboratuarlar içerisinde ortalama olarak 18 ve 20 gün bekletilmesi sağlanır.
• Bu ortam içinde yeni hücreler üretilmesi sağlanır.
• Üretilen yeni hücreler inceleme altına alınarak bebeğin sağlığı üzerinde etkili olan durumlar ve ne gibi sorunları olduğu incelenir.

Bu yapı sayesinde bebeklerin cinsiyetleri de rahat bir şekilde öğrenilirken, yasak bir durum olmasından dolayı aileye bu konu hakkında bilgi verilmez.

Amniyosentez Kimlere Uygulanır?

Amniyosentez işlemi hamilelik döneminde olan herkese yapılmaz. Yapılması için gerekli olan durumların bulunması gerekir. Bunlar;

• 30 yaşın üzerinde olan hamileliklerin risk taşımasından dolayı üçlü tarama testlerine bakılmaksızın işlemlerin yapılması tercih edilir.
• Anne adayı otuz yaş ve altında olsa bile bebeklerin down sendromu açısından genetik durumlardan dolayı endişe taşıması ya da korkuların olması
• Annelere hamilelik dönemleri içerisinde yapılan ikili ya da üçlü testler bulunur. Bu testlerin normal olması gereken değerlerin üzerinde olması
• Aile içerisinde uzak ya da yakın akrabalar arasında down sendromu olan kişilerin bulunması
• Hamile olan kadınlarda daha önceden Down sendromu gibi genetik bir hastalığın kromozomal bozuklukları bulunan ya da taşıyan bebek doğurma öyküsü
• Rubella, CMV ya da herpes gibi intrauterin ( hamilelik sırasında meydana gelen ) infeksiyonların tespit edilmesi
• Yapılan sıvı içerisinde PCR tekniğinden yardım alınarak aktif virüs aranması
• Noral tüp defektlerinde
• Alfa fetoprotein
• Asetil kolin esteraz enzim seviyesi kontrolleri
• Sekse bağlı olarak gelişen hastalıklardan hemofili gibi risklerin taşınması
• Eritroblastosis featalis gibi farklı yapıda kan hastalıkları
• Bir takım farklı yapıda enzimlerin eksik olması
• Fetal yapıda olan akciğer olgunlaşma tayini
• Fetal yapıda olan bozuklukların medikal tedavisi için
• Gebeliğin ilk dönemleri sırasında Colchicine isimli olan ilaçların kullanılması
• Akdeniz ateşi hastalığının tedavisi
• Anne ve babada olan kan uyuşmazlığının bulunması tablonun şiddetinin tayini için kullanılmaktadır.

İskelet hastalıklarından kalp hastalıklarına kadar farklı yapıda olan hastalıklar için geçerli olan bir durum değildir. Böyle yapıda olan problemler için daha çok ikinci düzey olarak bulunan ultrasonlar daha önemli yerini tutmaktadır.

Amniyosentezin Riskleri Nelerdir?

Amniyosentez her ne kadar anne karnında olan bebeklerin sağlıklarını kontrol altına almak ya da bebeklerin sağlık sorunlarını meydana çıkarmak için olabilir. Fakat bazı noktalarda farklı yapıda olan riskleri de bulunmaktadır. %0.05 oranında da olsa bebeği kayıp etme riski vardır. Fakat bu durum içinde unutulmaması gereken nokta olarak tüm cerrahi müdahalelerin ne kadar riskleri olsa bile, uzman doktorlar tarafından bu durum en aza indirgenmektedir. Risklerden bazılarına bakılacak olursa;

• Anne karnında bulunan fetüsün işlem sırasında kullanılan iğneden zarar görmesi
• İğneden alınan hasardan farklı olarak bebeğin enfeksiyon kapması
• Plasentit yapıda olan placentanın enfeksiyon kapması
• Anne karnında bebeğin ölerek düşük olması
• Daha doğuma vakti olan bebeklerin erkenden dünyaya gelmesi
• Anne karnında olan suyun gelmesi ve membran rüptürü yapısı
• Bu işlem sırasında sıvı kaçağı olması ve bunun da ortalama olarak bir ya da iki gün devam etmesi
• İzoimmunizasyon yapıda olan kan uyuşmazlığında daha fazla artış göstermesi. Bu yüzden de eşler arasında gerçekleşen bir kan uyuşmazlığı durumu varsa işlem sırasında 3 gün yani ilk 72 saat içinde kan uyuşmazlığı iğne yapılması gerekir.

Amniyosentez İşlemi Bebekte Olan Sağlık Sorunları

Amniyosentez işlemi ile anne karnında olan bebeklerde her türlü sağlık sorununu meydana çıkartır mı diye merak edilmektedir. Fakat bunun için asla olanak yoktur. Anne karnında olan fetüste kromozomal derecede olan sorunların tespiti için bu işlemler işe yaramaktadır. Kromozom ile ilgili nasıl bir sorun varsa bu işlemin sonucunda rahat bir şekilde ortaya çıkacaktır. Fakat iskelet ve kalp yapısı ile ilgili gerekli işlemler ve sağlık sorunları bu işlem ile ortaya çıkmaz. Bunun için sadece ikinci derecede olan ultrasonlarda yer alınması gerekir. Belirli yapıda olan birkaç testin yapılması ile işlemler sağlanabilir.

Hamilelik.com.tr