Doppler Ultrason Nedir?

Ultrason Nedir?

Hem gebeliğin belirlenmesinde hem de anne karnındaki bebeğin takibinde kullanılan ultrasın teknolojisi, herhangi bir radyasyon içermediği için güvenle kullanılır. 40 yıldan daha uzun zamandır kullanılan bir teknoloji olan ultrason sadece gebelik tanı ve takibinde değil, pek çok rahatsızlığın teşhisinde ve takibinde kullanılır. Ses dalgalarının vücuda ulaşması ve geri yansıması şeklinde bir görüntüleme sunar.

Doppler Ultrason Nedir?

Ultrason teknolojilerinden biri olan doppler ultrason hareket eden tüm yapılardan gelen seslerin farklı olması prensibi üzerine geliştirildi. Kan dolaşımı esnasında, kandaki kırmızı hücrelere çarparak geri dönen ses dalgaları sayesinde ultrason kullanımı genel olarak doppler ultrason olarak adlandırılır.

Doppler Ultrason Tipleri
Üç farklı doppler ultrason tipi vardır.

Hasta başında doppler ultrason
Bu yöntemde taşınabilir doppler ultrason cihazı kullanılır. Hekim tarafından ultrason cihazı sayesinde yansıyan sesler dinlenerek bir sorun olup olmadığı tespit edilir.

Dupleks ultrason
Standart bir ultrason tekniği olan dupleks ultrasonda doppler sesleri özel bir bilgisayar yazılımı sayesinde grafik şekline dönüştürülür.

Renkli doppler
Bilgisayar yazılımı bu tip dopplerde sesleri renkli forma dönüştürür. Kan akışının yönü ve hızı renklere göre tespit edilir.

Gebelikte Doppler Muayenesinde Hangi Damarlar Kullanılır?
Hekim tarafından doppler muayenesinde farklı damarlar araştırma amacıyla kullanılabilir. Bu uygulama hem atardamarlar hem de toplardamarlar üzerinden gerçekleştirilebilir. En sık kullanılan damarlar şunlardır:

  • Göbek kordonundaki atar damar
  • Beyin atar damarı
  • Fetal atar damar
  • Göbek kordonundaki toplar damar
  • Göbek bağındaki damarlar
  • Karaciğerde yer alan venler

Gebelikte Doppler Hangi Durumda Uygulanır?
Kadın doğum doktoru tarafından pek çok durumda doppler muayenesi kararı verilebilir. Bu durumları şu şekilde sıralayabiliriz:

  • Bebekte herhangi bir anomali olma şüphesinde
  • Gelişim geriliği mevcut olduğunda
  • Gebelik zehirlenmesinde
  • Yüksek tansiyon durumunda
  • Fetal hastalık riski olduğunda
  • Çoğul gebelikte bebeklerden biri yavaş geliştiğinde
  • Anne adayı ya da bebekte kalp hastalığının bulunması halinde
  • Kalp ritim bozukluğunun tespit edilmesi halinde
  • Anne adayında kalp damar hastalıklarının olması durumunda
  • Anne adayı daha önce gelişim geriliği olan bebek dünyaya getirdiyse
  • Önceli gebeliklerde hipertansiyon ya da yüksek tansiyon sorunu yaşanmışsa
  • Önceki gebeliklerde gebelik zehirlenmesi yaşanmışsa
  • Şah damarlarla ilgili bir sorun olduğunda
  • Bacak damarları ile ilgili bir sorun yaşandığında
  • Kol damarlarına dair bir problem olduğunda varis ya da venöz yetmezlik durumunda
  • Anevrizmalar durumunda
  • Derin ven trombozu olduğunda

Doppler Ultrason Zararlı mı?
Anne adaylarının konuya dair en çok merak ettiği hususlar arasında doppler ultrasonun bebeklerine bir zarar verip vermeyeceği oluyor. Yapılan araştırmalar doppler ultrasonun anne adayına ya da bebeğe herhangi bir zarar vermediğini ortaya koyuyor. Ancak uygulama yapılırken ciltte bir ısı artışı olduğu da biliniyor. Henüz pratikte bu duruma dair araştırmalar yapılmamış olsa da teorik anlamda bu ısı çeşitli yan etkiler doğurabiliyor. Bu nedenle hekimler işlemi olabildiğince kısa sürede tamamlamaya özen gösteriyor.

Doppler Ultrasona Hazırlık
Bu ultrason uygulaması için herhangi bir hazırlık sürecine gereksinim duyulmaz. Öncesinde herhangi bir ilaç kullanımına gerek olmaz. Sadece dikkat edilmesi gereken husus, ultrasonun nereden yapılacağıdır. Çünkü ses dalgaları bağırsak gazından geçemiyor. Bu nedenle karın bölgesinden ultrasonun yapılması durumunda bir gün öncesinde yemek tüketiminin durdurulması gerekiyor. Bunun dışında dikkat edilmesi gereken herhangi bir husus bulunmuyor.

Doppler Ultrason Nasıl Çekilir?
Uygulama öncesinde ultrason başlığının gezdirileceği bölgeye özel bir jel sürülür. Ardından ultrason cihazının probu cilt üzerindeki kan damarlarında gezdirilir. Prob ses dalgaların vücuda gönderir ve geri alır. Damarlarda dolaşan kandaki kırmızı hücrelerin hareketi ses dalgalarında bazı değişimlere neden olur. Tıpta buna doppler etkisi adı verilir. Ses dalgaları özel bir bilgisayar yazılımı sayesinde grafiklere ve şekillere dönüşür. Bu grafik ve şekiller de kan akışının hızını ve yönünü tespit etmede kullanılır. Doppler ultrasonda elde edilen veriler kaydedilebilir ve daha sonra yeniden izlenebilir özelliktedir.

Hamilelikte Ultrason Ne Sıklıkla Yapılır?

  • Gebeliğin ilk aylarında hekim tarafından gerekli görüldükçe
  • Gebeliğin 11 ila 14. haftası arasında
  • Gebeliğin 18 ila 20. haftası arasında
  • Gebeliğin 30. Haftasında
  • Gebeliğin 38. Haftasında

Bunlar dışında hekim tarafından anne adayının ya da bebeği sağlığına dair bir şüphe duyulursa da ultrason takibine gerek görülebilir.

Ultrason İle Bebeğin Cinsiyeti Ne Zaman Belli Olur?
Hamileliğin 11. haftasında bebeğin cinsiyetine dair vücudunda bazı değişimler meydana gelmeye başlar. Ancak yapılan ultrason görüntülemesinde cinsiyet net olarak belirlenemez. Bunun için gebeliğin 15 ila 20. haftaları arasını beklemek gerekir. Bebeğin pozisyonunun da cinsiyetinin anlaşılabilmesine uygun olması gerekir. Bu arada ultrasonla bebeğin cinsiyetinin öğrenilmesinde her daim yanılma payının mevcut olduğu da bilinmelidir.

Ultrason Nerelerde Yapılır?

  • Devlet hastanelerinde
  • Özel hastanelerde
  • Eğitim ve araştırma hastanelerinde
  • Görüntüleme merkezlerinde

Renkli Doppler Ultrason Nedir?
Renkli doppler ultrason gebelik takibinin yanı sıra farklı rahatsızlıkların tanısında ve takibinde de kullanılan bir yöntemdir. Bilindiği gibi ultrason ses dalgaları ile çalışır. Doppler ultrason ise ses dalgalarının kan damarlarındaki kan hücrelerinin çarpması ve geri dönmesi esnasında frekans değiştirmesinden faydalanarak izleme imkanı sunar. Renkli doppler ultrasonun farkı, damarlardaki kanın akış yönünü ve aynı zamanda akış hızını da cihaz ekranına yansıtabiliyor olmasıdır. Bu görüntülemede kırmızı ve mavi renkleri kullanır. Aynı zamanda kalp atışına benzeyen sesler de işitilebilir.

Bir cevap yazın

E-posta hesabınız yayımlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

#hamileykenben

Hamilelik fotoğraflarınızı İnstagram'da #hamileykenben hashtag’i ile paylaşın, anasayfamızda size ve bebeğinize yer verelim :) Fotoğraflarınız editör onayından sonra sitemizde yer almaktadır.

MAİL ABONELİĞİ
Bu site, sağlık hizmeti vermemektedir, sitedeki bilgiler tıbbi bir öneri yerine geçmez ve sadece bilgi amaçlıdır. Hastalıkların tanı ve tedavileri yalnızca uzman doktorlar tarafından gerçekleştirilebilir.