Hamilelik Döneminde Zekâ Testi Nasıl Yapılır?

Anne adayları hamile iken taşıdıkları bebeklerinin sağlık durumunu merak ederler. Hem fiziki olarak, hem de zihinsel olarak durumu merak edilen bebeklere bir takım testler uygulanabilmektedir. Böylece anne adayları da bebeklerinin durumunu öğrenebileceklerdir.

Zekâ Testleri Neyi İfade Eder?

Anne adayları hamilelikleri sırasında çeşitli testler yaptırabilirler. İkili test, üçlü test veya dörtlü test olarak bilinen bu testler genel anlamda zekâ testi olarak bilinirler. Doğum öncesi tarama testleri olarak da adlandırılan bu uygulamalar daha çok down sendromu tarama testleri şeklinde de ifade edilebilirler. Ancak isimdeki zekâ sözcüğü kafaları karıştırabilir. Bu testler zekâ ölçümü yapmak yerine riski ispatlı olan kromozomal bozukluklar ile ilgili sıkıntıları ortaya çıkarırlar. Bu bozuklukların neden olduğu rahatsızlıklar arasında mongol bebek, down sendromu, trizomi 21 vb. durumlar da vardır.

Bebekler anne karnında gelişimlerini sürekli olarak sürdürürlerken kimi zaman bazı sorunlara neden olan durumları yaşayabilirler. Tüm zekâ geriliği nedenleri kromozomal olmak zorunda da değildir. Söz konusu testler de her anlamda zekâ sorunlarını tespit etmek durumunda değildir. Ancak belli başlı sıkıntılar bu testler sayesinde bulunabilir. Hipotroidi gibi zekâ geriliğine yol açan durumların tespiti de imkânsıza yakındır. Özet olarak söylenmesi gereken, zekâ testlerinden sorunsuz çıkan bebeklerin başka sebeplerden dolayı zekâ geriliği yaşaması da olasıdır. Bu testler tüm zekâ sıkıntılarını tespit edemezler.

İkili Tarama Testi Nedir ve Nasıl Yapılır?

Anne karnındaki bebeğin zekâ geriliği yaşayıp yaşamadığı ya da kimi organlarında sorun olup olmadığı konularında ikili tarama testine başvurulur. Bu tür testlerde hamileliğin 11 ve 14. haftalarında anne adayından kan alınır. Eğer beta hCG ve PAPP-A seviyeleri olması gereken şekillerde ise bir sorun yoktur. Elbette ki annenin yaşı ile diğer kimi fiziki özellikleri bu testler yapılırken gerekli hale gelir.

Söz konusu testin içine bir de bebeğin ense kalınlığını ölçen NT testi de eklenebilir. Bu sayede sonuçlar çok daha net ve belirgin olurlarken, bu işlemler bütününe de kombine test adı verilir.

Yapılacak ikili arama testleri neticesinde, down sendromuna sahip bebeklerin yaklaşık %65’lik kısmı tespit edilebilmektedir. Eğer kombine test uygulanırsa, oran %85’lere çıkmaktadır. Ancak hiçbir test sonrasında bebeğin down sendromlu olup olmadığına kesin olarak hükmetmek doğru değildir.

Üçlü Test Nedir, Nasıl Yapılır?
Anne karnındaki bebeğin sinir sistemi, çeşitli gelişim kusurları ve muhtemel kromozom bozuklukları incelenir. Tehlike belirlendiği takdirde bebeğin hasta olabileceği düşünülebilir. Ancak her ne kadar bu testler bazı fikirler verse de kesinlik belirtmezler. Yani bebek sorunlu görülüp sağlıklı da doğabilir.

Üçlü test sırasında hamilelik sürecinin 15. ve 20. haftaları arasında bir kan testi uygulanır. Bu test ile ilgili en doğru sonuçların alınması ise 16 ve 18. haftaları işaret eder. Teste ismini veren üç hormon ise AFP, hCG ve estriol olmaktadır. Anne adayının kanı alınarak bu üç hormon ölçülür.

Testin uygulanması esnasında şu noktalar da önem taşır;

• Hamileliğin kaçıncı haftada olduğu
• Anne adayının yaşı
• Anne adayının vücudunun ağırlığı
• Anne adayının ırkı
• Anne adayının şeker hastalığının olup olmadığı bilgisi
• Anne adayının sigara kullanıp kullanmadığı bilgisi

Anne karnından bakılan 3 hormon, bu bilgilerin girilip uygun bir gözlem aracının oluşturulmasının ardından bilgisayara aktarılır. Burada özellikle de hamilelik yaşı çok kritiktir.

Uzmanlar tarafından her anne adayına üçlü test yaptırması önerilir. Özellikle de 16. ve 18. haftalarda bu testlerin yaptırılması daha uygun olacaktır. Ancak bu testin bir tarama testi olduğunu da unutmamak gereklidir. Buna ek olarak, 20 ve 22. haftalar arasında (hamileliğin) ayrıntılı ultrasonografik incelemeler gerekir. Bu şekilde başka sorunlar da aranabilir.
Öte yandan bu test bir takım doğumsal sıkıntıların risklerinin de tespit edilmesi için önemlidir. Down sendromu, nöral tüp kusurları ve benzer genetik sorunlar bu sayede ortaya konabilir. Üçlü teste ek olarak yapılan ileri incelemeler de büyük oranda sıkıntıların ne olduğuna işaret edecektir. Son zamanlarda çok daha gelişmiş bir test olarak dörtlü testler de yapılabilmektedir.
Önemli bir bilgi de testin süresi ile ilgilidir. Eğer hamileliğin ileriki dönemlerinde bu testler gerçekleştirilir ve sonuçların geç alınmasından dolayı sürecin de iyiden iyiye gecikmesi gözlenirse, bebeğin problemli çıkmasına karşın atılacak adımlar da kısıtlı hale gelebilir.

Uzmanlara göre aynı anne adayının hem ikili test, hem de üçlü test yaptırması çok da mantıklı değildir. Çünkü ense kalınlığı testi ile birlikte değerlendirildiği görülen ikili test çok daha başarılı ve net sonuçlar verecektir. Üstelik bu testler erken dönemlerde yapıldığı için de tercih edilir. Bu süreci kaçıran anne adayları ise doğrudan üçlü test yaptırarak sonuçlarını alabilir.

Bebeklerin İkiz, Üçüz Ya Da Çoğul Olması Tarama Testlerini Nasıl Etkiler?
Çoğul bebek doğumları için gün sayan anne adaylarının ikili test, üçlü test ya da dörtlü test yaptırmaları çok görülen bir durum değildir. Çünkü sonuçlar çoğu zaman başarılı şekilde ortaya çıkmamaktadır. Fakat bu tarz durumda bulunan anne adaylarının ense kalınlığı testi yaptırması bebeklerinin sağlık durumu ile ilgili bilgi verebilir.

Hamilelik.com.tr