Hamilelikte Kafein Tüketimi

Kafein saf hali ile aslında acı bir maddedir. Tıp alanında da kullanılmaktadır. Kafeinin kullanım alanları ise;

• Tıp alanında kalbi uyarmak için kullanılır.
• Az da olsa idrar söktürücü özelliği vardır.
• Enerji verir.
• Uyarıcı özelliği vardır. (Uzun yol sürücüleri ile sınavlara hazırlanan öğrenciler uyumamak için bol kafein tüketirler.)
• Aşırı tüketmek bağımlılık yaratır ve bazı sakıncalı durumlara neden olabilir.
• Beyni uyarır.
• Keyif verir, sakinleştirir.

Siyah çayda bulunan kafein miktarı yeşil çayda bulunan kafein miktarına göre daha fazladır. Hamile olan anne adayları tükettikleri içeceklerin ne kadar kafein içerdiğini bilerek tüketmelerinde yarar vardır. Çünkü sadece anne adayı değil anne karnındaki fetüs da bu durumdan etkilenmektedir.

Hamilelikte Ne Kadar Kafein Tüketilmelidir?
Kafein doğada; çay, kahve, kakao çekirdeği gibi bazı bitkilerde bulunur. Günde 300 miligram kafein tüketimi normal bir ölçü olarak kabul edilmiştir. Ancak genellikle bu ölçünün çok üzerine çıkılmaktadır. Özellikle hamile olan anne adaylarında günde 300 miligram kafeinin üzerine çıkılmaması gerekmektedir.

Hamilelik ya da emzirme sürecinde alınan kafein kalp ve dolaşım sistemi ile sinir sistemini etkilemektedir. Bu durum, fetüs ve yeni doğanda da( annesinin sütünü emen bebekte de) kendisini gösterir. Kafein tüketildiğinde anne adayı 10-11 saat kadar bunun etkilerini yaşarken, anne karnındaki fetüs bunu 100 saat olarak yaşamaktadır. Yani kana geçen kafein bebeğin kanında da uzun süre etkisini göstermektedir.

Kafein, vitamin ve besin maddesi değildir. Yani, hiçbir besleyici değeri yoktur. Hamile olan bir anne adayının yüksek miktarda kafein alması( günde 6 fincandan fazla kahve) özellikle ikinci 3 aylık dönem düşükleri başta olmak üzere düşük riskleri oluşmaktadır.

Kafein ayrıca idrar söktürücüdür. Hamilelik döneminde çok fazla kafein alınması, sıvı ve kalsiyum kaybı ile dehidrasyona (sıvı kaybına ) neden olur. Ayrıca yemekten hemen sonra alınması durumunda bağırsaklardan demir emilimini % 40 azaltmaktadır. Bu nedenle kafein içeren gıdaları ne kadar tüketmek gerektiğini bilmek kadar, ne zaman tüketmek gerektiğini bilmek de önemli bir detaydır.

Hamileler Kafein Tüketmemeli mi?
Herkes gibi hamileler de (özel bir durum söz konusu olmadığı sürece) kafein tüketebilirler ancak bu tüketim abartılmadan, günde azami olarak 300 miligramı geçirmemek koşulu ile alınmalıdır. Yapılan araştırmalar sonucunda az miktarda tüketilen kafeinin faydalarının bile olabildiği belirlenmiştir. Gergin ve endişeli bir süreç geçiren anne adayının küçük bir fincan Türk kahvesi içerek rahatlaması son derece uygun olan bir durumdur ve yanında küçük bir çikolata ile göz ve damak tadını ödüllendirmesinde de bir sakınca bulunmamaktadır.
Tavsiye edilen miktarın üzerinde kafein alınması, abartılması ciddi sorunlara sebep olacağından bu konuda hassas davranılması gerekmektedir.

Aslında beslenme şeklinin tümünde ölçülü tüketim önerilmektedir sık fakat azar azar yemek, ne kadar önemli ise kafeinin de az ve belli aralıklarda tüketilmesi, o kadar önemlidir. Bu nedenle özellikle hamile olan anne adaylarına bu konuda titiz davranmaları tavsiye edilmektedir. Çünkü tüketilen kafein annenin kanından bebeğe geçmekte ve bebek bunu çok daha uzun süre taşımak zorunda kalmaktadır.

En Çok Tüketilen Besinlerdeki Kafein Miktarları;
Kafein sadece çay ve kahvede bulunmamaktadır. Soğuk algınlığı ilaçlarında, ağrı kesicilerde, alerji ilaçlarında, bitki çaylarında ve çikolatada bile kafein bulunmaktadır. Ayrıca her biri farklı miktarlarda kafein içermektedir.
Özellikle anne adayları hamilelikleri süresince her gün ne kadar kafein tükettiğini takip edebilmesi için en çok tüketilen maddelerin kafein değerlerine bazı örnekler verilmiştir.

• 1 fincan filtre kahve 135- 200 mg
• 1 fincan expresso 100 mg
• 1 fincan cappuccino 100 mg
• 1 fincan Türk kahvesi 57 mg
• 175 cc demleme çay 20- 110 mg
• 330 cc ice tea 70 mg
• 1 kutu kola 30- 56 mg
• 1 kutu diyet kola 38- 45 mg
• 1 kutu meşrubat 59 mg
• 100 gr sütlü çikolatada kafein miktarı 20 mg

Hamile olan anne adayları, günde 300 mg kafeinin üzerine çıkmamaları gerektiğinden bu tabloya göre hesaplayarak bazı gıdaları ölçülü kullanma konusunda daha bilinçli hareket etmelilerdir. Hatta bazı hekimler 300 mg kafein tüketimini fazla bularak 200 miligramı geçmemesi konusunda ısrarlı davranmaktadır.

Anne Adaylarına Özel Öneriler;

• Anne adayları hamilelik döneminin ilk 3 ayında, kafein içeren besin maddelerini tüketirken, içerdiği kafein miktarlarını hesaplayarak ve en aza indirerek uygulamalıdır.
• Gün içinde toplamda azami 300 miligramı geçmeyecek şekilde tüketmelidir.
• Bitkisel çaylarda da kafein olduğu bilinmeli ve fazla demlenmesini beklemeden tüketmelidir.
• Mümkün olduğu kadar öğleden sonraları için kafein içeren maddeler tüketilmemelidir. Özellikle akşam yemek sonrasında çay ve kahve gibi kafeinli içeceklerin tüketilmemesi gerekmektedir.
• Kahvelerin içinde en az kafein içeren Türk kahvesi tercih edilmelidir.
• Az az ve sık sık beslenilmelidir
• Zihin açacak başka ürünler tercih edilmeli, örneğin elma tüketilerek kafein almadan da zihin açıklığı sağlanabilmelidir.
• Diğer kahvelere göre Türk kahvesi daha az kafein içerdiğinden, hamileler Türk kahvesi tüketmeyi tercih etmelidir. (kahvesini yoğun koymamak koşulu ile)
• Aşırı koyu ve demli çay yerine daha açık çay içmeyi tercih etmelidir.
• Çay ve kahveyi şekersiz tüketmeyi tercih etmelidir.
• Aynı gün içinde hem kahve, hem çay, hem de kola ve çikolata gibi kafein içeren maddeleri peş peşe tüketmemeye aşırı özen gösterilmelidir.

Hamilelik.com.tr