Hamilelikte Ultrason Kontrolleri

Hızlı gelişen teknolojiden en çok ve olumlu etkilenen alan şüphesiz tıp olmuştur. Ülkemizde 40 yıla yakın bir süreden beri kullanılan ultrason farklı amaçlı ve farklı alanlarda kullanılan türleri ile geniş bir alanda özellikle sağlık sektöründe büyük yararlar sağlamaktadır.

Transvajinal Ultrason; Erken gebelik ve bazı jinekolojik sorunların daha yakından incelenmesi için kullanılmaktadır. Aşırı kilolu kişilerde ( obezite), karından bakılan ultrasona göre daha net ve sağlıklı görüntü vereceğinden tercih edilen bir ultrason çeşididir.

Pelvik Ultrason (normal, standart ultrason); Büyük gebeliklerde ve yine jinekolojide gerek görülmesi durumlarda kullanılan bir ultrason çeşididir.

Doppler Ultrason; Hareketli cisimlerin görüntülenmesinde kullanılır. En çok da gebelikte atar ve toplardamarlara uygulanır.

Gebelik dışında da özellikle iç organların tetkikinde kullanılmaktadır.

3 Boyutlu Ultrason (3d); En, boy ve yükseklikleri net bir şekilde gösterir.

4 Boyutlu Ultrason (4d); 3 boyutlu ultrasonun hareketli olanıdır.

Ekokardiyografi; Anne rahmindeki Fetüsün (cenin) kalbini inceler.

Hamilelik Döneminde Ultrason Kontrolleri Kaç Kez Yapılır?
Ultrason cihazı, yüksek ses dalgalarından yararlanarak görüntü sağlamak yöntemini uygulayan hassas bir elektronik cihazdır. Tıbbın her dalında yararlanılmaktadır. Özellikle jinekoloji dalında çok farklı amaçlarla kullanılmaktadır. Hamilelik dönemi ise hem bebek sağlığı, hem de anne sağlığı açısından yakın takibe alınan dönemlerdendir.

Hamilelik döneminde en az 4 kez ultrason muayene yapılmalıdır.

Birinci Ultrason Muayenesi; 6. Haftada yapılan muayenedir. Fetüsün (cenin) annenin rahminde olup olmadığı, yani döllenmiş yumurtanın rahime tutunup tutunmadığını görmek için uygulanır.

İkinci Ultrason Muayenesi; 12. ve 14. Haftalarda yapılan bir ultrason tetkikidir. Bu dönem 3. ayın sonuna tekâmül etmektedir. Bebeğin hızla büyüdüğü dönemdir. Bu ultrasonda ense kalınlığı ölçülür, kromozom sayısı nedeni ile mongolizm tanısına uyup uymadığına bakılmaktadır.

Üçüncü Ultrason Muayenesi; 22. Ve 23. Haftalarda yapılan ve son derece detaylı olan bir ultrason muayenesidir. Bebeğin tüm organları en ince ayrıntısına kadar tek tek kontrol edilir.

Dördüncü Ultrason Muayenesi; Bu muayene 32. Haftaya tekâmül eden bir muayenedir, 8. Ayın sonlarına rastlamaktadır. Bebeğin büyümesinde bir sorun olup olmadığına bakılır. Anne karnındaki bebeğin son dönem görüntüleri alınır.

Hamilelik döneminde ayrıntılı tetkik için ultrason şarttır. Halk arasında ultrasonun hem bebeğe hem de anneye zararlı olacağı düşüncesi ve endişesi bulunmaktadır. Bu düşünce ve endişe tamamen yanlıştır. Çünkü ultrason cihazı ses dalgaları metodu ile çalıştığından uzaktan yakından radyasyonla alakası bulunmamaktadır. Bu nedenle de ne anneye ne de bebeğe herhangi bir zararı dokunmamaktadır.

3 Boyutlu Ultrason Hangi Alanlarda Kullanılır?
Son yılların en popüler ultrason çeşididir. 3 boyutlu ultrason renklidir ve özellikle hamilelik döneminde yapılan ultrasonlardan en son yani 32. haftaya denk gelen ultrason çekiminde özellikle tercih edilmektedir. Çünkü anne karnındaki bebek iyice büyümüş ve kime benzediği merakı ile renkli ultrasondan daha iyi anlaşılacağından tercih edilmektedir.

Yüz, el, ayaklardaki bozukluklar ile boyundaki bozuklukların olup olmadığı dikkatle tetkik edilir. İç organların detaylı incelenmesi, özellikle kalp ve beyin gibi hassas organların takibinde teknolojik gelişmelerin son nimetlerinden olan renkli ultrason kullanılmaktadır.

İlk Üç Ay Ultrasonları;
Üçüncü ay sonunda kafa, beden kol ve bacaklar tümüyle görülür. Varsa bozukluklar tespit edilir, iç organları incelemek zor olsa da mesane ve damarlarla ilgili tüm sorunlar çözümlenebilir.

Kafa kemiğinin oluşmaması, kafa kemiğinin oluşması fakat içinin su dolu olması, ya da beyin kafatasının dışında bulunması ( gelişmesi) gibi durumlarda hamilelik düşük ile sonuçlandırılmaktadır.

Ultrasonun Anne Ve Bebeğe Zararı Var mıdır?
Ultrason cihazı radyasyon içeren bir cihaz değildir. Çok önemli bir cihazdır ve yüksek ses dalgalarından yararlanarak görüntü elde etmeye yarar. Anne ve bebek için hiçbir olumsuzluk içermemektedir. 35- 40 yıldır kullanılan ultrason cihazının % 100 zararsız olduğu ispatlanmıştır. Ultrason ışın değildir. Sadece ses dalgalarından oluşan görüntüdür.

Ayrıntılı Ultrason İle Bebekte Hangi Sorunlara Bakılır?
Ayrıntılı ultrason adından da anlaşılabileceği gibi anne karnındaki bebeğin en ince ayrıntılara kadar incelenmesi işlemini yapan ultrasonun kullanılması demektir. Kafatası içinde, beyinde kist ya da tümör olup olmadığı, beyin arkası ölçümünün alınması, beyinde su toplamanın olup olmadığı, beyinciğin durumu (normal değilse omurilik açıklığına sebebiyet verebilir), orta beyin oluşumunun gelişip gelişmediğine bakılır, Kalp incelenir, kalp delikleri çok önemlidir. Kalp delikleri çok küçükse kapanır sorun olarak görülmez fakat kalpteki delikler büyük ise bu durum atlanmamalı, gerekli müdahale yapılmalıdır.

Hamilelikte Bebeğin Cinsiyeti Ne Zaman Öğrenilir?
Anne ve baba adaylarının hamilelik döneminde en çok merak ettikleri konu bebeklerinin cinsiyetidir. Sırf bu yüzden üç ayın dolmasını sabırsızlıkla beklerler. Bebeğin cinsiyeti ultrasonla bakılarak öğrenildiğinden ve daha önce fark edilemeyeceğinden üç ayın sonunda yanılma payı bırakılarak cinsiyeti öğrenilmektedir. Ancak 4 ayın dolmasından sonra söylenilen cinsiyet % 100 garanti olup yanılma payı bulunmamaktadır. Cinsiyet öğrenilmek istenildiğinde doktor kesin olmamakla beraber kız ya da erkek diyebilir fakat bu kesin bir sonuç değildir. Çünkü dört ay dolmadıkça net konuşmak hatalı sonuçlar doğurabilir. Örneğin kordon bağının uzantısı kimi zaman kız bebek için erkek bebek dedirtebildiği gibi, bunun tam tersi durumlarla da karşılaşmak mümkün olmaktadır.

Hamilelik.com.tr