Erken Doğum Nedir?
Heterotopik gebelik nedir ve kimlerde görülür?
Döllenmenin rahim dışında gerçekleştiği tüm gebeliklere dış gebelik adı verilmektedir. Heterotopik gebelik ise aynı dönemde rahim içerisinde ve dışarısında bir bölgede gebeliğin var olması durumudur.
Normal durumlarda rahimde gerçekleşen gebelik, sık görülmemekle birlikte rahim dışında da gerçekleşebilmektedir. Gebeliğin rahim dışarısında tüp veya başka bir organa yerleşmesi durumu mümkündür. Dış gebelikler hamilelik dönemi sırasınca aşırı kanama ve ağrıya neden olabilmekle birlikte tehlikeli sonuçlar doğurabilmektedir. Bu sonuçları önlemek için erken teşhis oldukça önemlidir. Dış gebelik gerçekleştiği durumda, bir kadın doğum uzmanı tarafından uygun görüldüğü takdirde cerrahi yöntemler veya ilaç tedavileri uygulanabilmektedir.
Heterotopik gebelik durumu görülen kadınlarda, rahim içerisinde ve dışarısında aynı anda gebelik görülmektedir. Aynı hamilelik dönemi sırasınca rahmin içinde ve dışında gerçekleşen gebelik durumu olan heterotopik gebelik dış gebeliklerden yalnızca biridir. Rahim içerisinde gerçekleşen gebelik aynı zamanda ikiz gebelik olabilmektedir. Nadir görülmekle birlikte toplamda üç gebelik görülmesi durumunun da mümkün olduğu bilinmektedir. Bunun yanı sıra rahimde gebelik gerçekleşirken tüplerden birinde ikiz gebelik görülmesi de mümkündür.
Heterotopik Gebelik Neden Görülür?
Heterotopik gebelik gerçekleşen her otuz bin gebelikten birinde görülmektedir. Nadir görülmekle birlikte genel olarak tüp bebek tedavisi gören kadınlarda görüldüğü bilinmektedir. Günümüzde tüp bebek tedavilerinde uygulanan teknolojinin gelişmesi ve tüp bebek uygulayan kişi sayısının hızla artmasıyla sebebiyle heterotopik gebelik görülen kişi sayısı da artmaktadır. Tüp bebek tedavisi görmekte olan her yüz kişiden 1 veya 2’sinde heterotopik gebelik görülmektedir. Tüp bebek tedavisi sırasında birden fazla embriyo transferi gerçekleştirilmesi durumunda, heterotopik gebelik görülme ihtimali artmaktadır.
Tüm bunların yanı sıra dış gebeliğe neden olan tüm faktörler heterotopik gebeliğin de nedenleri arasında yer almaktadır. Dış gebelik oluşmasına neden olan faktörler şöyle sıralanabilmektedir;
Bu bahsedilen durumların hiçbirine sahip olmayan kişilerde de heterotopik gebelik görülebilmektedir. Bu nedenle bu durumun teşhisi için bir kadın doğum uzmanına danışmak gerekmektedir. Heterotopik gebelik durumunda belirtilerin kişi tarafından anlaşılması oldukça zordur ve bir uzmana danışılmadığı halde rahimde gerçekleşen gebelik durumu da risk faktörlerini taşıyacaktır. Gerekilen dönemde cerrahi müdahale gerçekleştirilmez ise her iki gebelik de olumsuz sonuçlanabilmektedir.
Heterotopik Gebelik Tedavi Edilebilir Mi?
Heterotopik gebelik durumunun teşhisi genel olarak dış gebelik sebebiyle oluşan semptomlar meydana geldiğinde yapılabilmektedir. Dış gebelik nedeniyle kaynaklanan acil durumlar yalnızca cerrahi yöntemlerle tedavi edilebilmektedir. Bu cerrahi yöntemlerin uygulanması sırasında heterotopik gebelik tespit edilebilmektedir. Heterotopik gebelik durumunda aynı zamanda rahimde gerçekleşen normal bir gebeliğin bulunması durumu teşhisi zorlaştırmaktadır. Normal gebelik rahim dışında gerçekleşen gebeliğin görülmesine engel olabilmektedir. Bu nedenle ultrason sırasında heterotopik gebeliğin tespit edilememesi durumu oldukça normaldir. Bunun yanı sıra kan testi sonucunda incelenmekte olan Beta-HCG hormonuna bakılma yoluyla da heterotopik gebelik anlaşılmaya çalışılır fakat herhangi bir hamilelik durumunda da Beta-HCG hormonu yüksek olacağı için bu durum heterotopik hamilelik teşhisinde tek kıstas olarak alınmamalıdır.
Tüm bu sebeplerden ötürü heterotopik hamileliğin erken teşhis edilmesi oldukça zordur. Bu durum genel olarak cerrahi yöntemler sırasında teşhis edilebilmektedir. Bu cerrahi yöntemlere başvurulmasının sebepleri de genel olarak hamilelikte görülen aşırı kanama ve ağrılar olmaktadır. Hamilelik döneminde aşırı ağrı ve kanamalar heterotopik hamilelikten kaynaklanabilmektedir fakat teşhis edilmesi oldukça zor olduğu için hasta bu kanamaların sebebini bilmeyebilir. Bu nedenle hamilelik döneminde olan anne adayına aşırı kanama ve ağrı nedeniyle cerrahi bir müdahale uygulanması gerektiğinde, müdahale esnasında heterotopik hamilelik durumunun olduğu teşhis edilebilmektedir.
Tüp bebek tedavisine başvurmuş olan kadınlarda tedavinin başarıyla devam etmesi durumunda kasıklarda aşırı ağrı görülebilmektedir. Bu gibi durumlarda ultrason aracılığıyla heterotopik gebeliğin teşhis edilebilmesi mümkündür. Fakat daha önce de belirtildiği gibi rahimde gerçekleşen gebelik genel olarak heterotopik gebeliğin tespit edilmesinde engel olabilmektedir.
Heterotopik gebelik nasıl tedavi edilir?
Dış gebelik için uygulanmakta olan meterotreksat ilaç tedavisi heterotopik hamilelikte uygulanamamaktadır. Çok nadir görülmekle birlikte dış gebeliğin kendi kendine sonlanması da söz konusu olabilmektedir. Heterotopik gebelik durumunda yalnızca cerrahi yöntemlere başvurulabilmektedir. Dış gebelik durumu açık ve kapalı ameliyat yöntemleriyle tedavi edilebilmektedir. Açık veya kapalı ameliyat yöntemlerinden hangilerinin tercih edileceği durumu bir kadın doğum uzmanı tarafından hastanın durumuna uygun olarak belirlenmektedir.
Heterotopik gebelik hem rahimde normal gebeliğin hem de rahim dışı bir bölgede dış gebeliğin görülmesi durumudur. Bu durum meydana geldiği takdirde dış gebeliğin tedavi edilmesi gerekmektedir. Dış gebelik yalnızca cerrahi yöntemlerle tedavi edilebilmektedir. Dış gebeliğin tedavi edilmesi sırasında hastaya uygulanan anestezi sebebiyle rahimde gerçekleşen normal gebeliğin sonlanması durumu gerçekleşebilmektedir. Her ameliyatta olduğu gibi dış gebeliği sonlandırma sebebiyle gerçekleştirilen ameliyatta da birtakım riskler bulunmaktadır. Bu risklerden en sık görüleni ameliyat sebebiyle rahimde gerçekleşen gebeliğin sonlanmasıdır. Fakat unutulmamalıdır ki heterotopik hamilelik sebebiyle gerçekleştirilen dış gebeliğin cerrahi operasyonla sonlandırılması durumunda, her 4 kadından 3’ünde ameliyat başarılı bir şekilde gerçekleşmektedir. Ameliyatın başarısızlık ihtimali oldukça düşüktür. Dış gebelik ameliyatı sonrasında 4 kadından 3’ünde normal gebelik başarılı bir şekilde gerçekleşmektedir ve bebek sağlıklı bir şekilde dünyaya gelmektedir. Bu nedenle heterotopik gebelik görülmesi durumunda cerrahi bir müdahalenin gerektiği durumu ciddiye alınmalıdır. Rahimde gerçekleşen döllenmenin sağlıklı bir şekilde gerçekleşmesi için dış gebelik durumu cerrahi yöntemlerle ortadan kaldırılmalıdır.
Hamilelik fotoğraflarınızı İnstagram'da #hamileykenben hashtag’i ile paylaşın, anasayfamızda size ve bebeğinize yer verelim :) Fotoğraflarınız editör onayından sonra sitemizde yer almaktadır.
