Kolposkopi Nedir? Nasıl Yapılır? Kolposkopi Testi

Pap smear testleri ve muayenelerinden sonra doktorunuz size kolposkopi yapılmasını uygun görebilir. Kolposkopi işlemi rahim ağzı ve vajinal bölgenin mikroskop ile görünür hale gelmesini sağlar. Kolposkopi işlemiyle 10-40 defa büyütülerek rahim ağzı ve vajinal bölgenin incelenmesi mümkün olur. Kolposkopi uygulanabilmesi için tamamen özel olarak geliştirilmiş mikroskoplardan yararlanılır. Pap smear, üreme organlarından ve rahim ağzı ile vajen kubbesine dökülen hücrelerin ufak ve özel bir fırça yardımı ile toplanıp, cam üzerine yayılması ve sitolog tarafından inceleme altına alınması işlemidir.

Anormal hücreler bu incelemeler esnasında ortaya çıktığı zaman kadın hastalıkları uzmanlarının bu hücrelerin geldikleri yeri ve köklerini detaylı bir şekilde araştırması gerekmektedir. Kolposkopinin yapılabilmesi için rahim ağzı ve vajen bölgesinden biopsi alınması bazı durumlarda gerekli olabilir. Kolposkopi yapıldığı zaman hangi bölgeden biopsi alınabileceği net bir şekilde belirlenir.

Kolposkopi Öncesi Nelere Dikkat Edilmelidir?
Kolposkopi incelemeleri esnasında gerektiği zaman şüpheli bölgelerden farklı doku örnekleri alınabilmektedir. Kolposkopi muayeneleri, periyodik ve normal olarak yapılan muayenelerden farklı değildir. Ancak adet kanamasının olduğu sıralarda kolposkopi uygulanamamaktadır. Bu sebeple, doktorunuzun size işlem için verdiği tarihlerde adet kanamanız var ise bu durumu doktorunuza belirtmelisiniz. Muayenenin en az 2 gün öncesinden vajinal ilaçlar ve tampon da kullanmamanız gerekir. Vajen içinin yıkanmaması ve cinsel birlikteliklerden de 2 gün önce uzak durmalısınız.

Kolposkopi Nasıl Yapılır?
Kolposkopi yapılırken normal muayeneler ile aynı pozisyonda yatılır. Spekulum adlı olan özel cihaz rahim ağzına yerleştirilir. Bu cihaz plastik ve metal bir cihazdır. Vajene yerleştirildiği zaman inceleme yapılabilmesini sağlar. Normal muayeneden tek farkı bu cihazın vajen bölgesinde biraz daha uzun kalacak olmasıdır. Kolposkopi işleminde rahim ağzı tamamen net bir şekilde görülecek şekilde ayarlanır. Gerektiği zamanlarda ise tekrar smear alınır ve ilk etapta tuzlu su çözeltileri ile serviks yıkanır.

Asetik asit (sirke içerisinde de yer alan asit madde) ile serviks ve vajen bölgesi tamamen temizlenir. Bu asidin içeriği zayıftır ve hangi bir yanma hissi ortaya çıkartmaz. Anormal dokular asit ile birlikte birleştiği zaman beyaz bir renge geçiş yapar. Bazı zamanlarda bu işlemin hemen ardından lugol solüsyonu adı verilen bir boya maddesi de kullanılabilmektedir.

Madde içerisinde yer alan iyot, normal dokunun boyanmasını sağlar. Anormal epitel doku ise farklı bir tonda boyanır. Böylelikle doktorun işlem esnasında hangi bölgelere konsantre olabileceği ortaya çıkar. Kolposkopi bu hazırlıklardan sonra büyütme işleminin yapılmasını sağlayarak incelenecek veya biopsi alınacak bölgenin daha kolay bulunabilmesini sağlar.

İşlemlerin herhangi bir tanesinde ağrı hissedilmez. İşlemler esnasında ufak rahatsızlık hissi duymanız muhtemeldir. Spekulum yerleştirildiği süreç içerisinde rahatsızlık hissi hafif bir şekilde ortaya çıkabilir. Asit ise, size tamamen soğuk bir algı yaratır. Ağrı veya yanma gibi bir durum ortaya çıkmaz. Biopsi alınan süreçlerde ise 1 hafta kadar uzayabilecek vajinal kanamalar ortaya çıkabilir. Bu süreç içerisinde tampon kullanmaktan uzak durmalısınız. Koyu kahverengi akıntılar mevcut ise bu durum size aktif bir kanamanın olmadığını göstermektedir. Vajen içerisinde uzun süre asidik ortamda bekleyen kan kahverengi olmaya başlar.

1 haftalık süreç boyunca cinsel birliktelik yaşamamak, tampon kullanmamak, vajinal ilaçlar kullanmamak ve vajen içinin yıkanmaması gerekmektedir.

Kolposkopi İşlemi Yapılırken Hasta Uyutulur mu?
Kolposkopi yapılırken hastalar genellikle uyutulmaz. Kolposkopi herhangi bir ağrıya yol açabilen bir işlem olmadığı için hastalar genellikle bu işlem uygulanırken genel anestezi altında olurlar. Bu sebeple, uyutulmalarına gerek duyulmaz.

İşlem yapılacağı zaman ve biopsi alınacağı zaman lokal anestezi ile bile hastaların bazı durumlarda uyuşturulmasına gerek kalmaz. Çok nadir görülen durumlarda ise hastaların hafif olarak uygulanan lokal anestezi ile uyuşturulması gerekebilir.

Hamilelikte Kolposkopi ve Kolposkopik Biopsi Yapılabilir mi?
Hamile kişilerde rahim ağzı bölgesinde şüpheli bir lezyon mevcut ise ileri tetkik gerekebilir. Serviks bölgesine yapılacak olan işlemler hamilelikte erken doğum gibi risklere yol açmayacak ise, hamilelik esnasında kolposkopi ve biopsi yapılmasında herhangi bir sakınca yoktur. Hamilelik döneminde rahim ağzındaki damarlar artmaya başlar. Eğer biopsi yapılması uygun görülüyor ise, kanamanın meydana gelebileceği ve şiddetli olabileceği doktor tarafından göz önünde bulundurulmalıdır.

Endoservikal küretaj (EEC) gebelik kesesinin açılması işlemidir. Membran rüptürü riskini artırabilecek olan bu işlem hamilelere uygulanmamalıdır. Hamilelere endoservikal küretaj yapılması pek çok doktor tarafından tavsiye edilmemektedir. Servikal biopsi işleminde hafif dereceli olan CIN ortaya çıktı ise, CIN tedavisinin doğum sonrasına kadar ertelenmesi gerekebilir. Ancak bu süreç içerisinde düzenli olarak doktor takibi yapılması gerekir. Biopsi içerisinde CIN 3 ve HSIL teşhis edildiyse bebek yaşayabilir. Bu tür durumlarda doğum sürecinin hızlandırılması ve sezaryen doğum yapılması tavsiye edilir.

Kolposkopi Sonuçları Ne Zaman Belli Olur?
Kolposkopi uygulandığı zaman sonuçlar kısa sürede belli olur. Fakat pap smear ya da biopsi alımı gibi işlemler uygulandıysa bu işlemlerin sonuçları için 2 ile 3 gün kadar beklenmesi gerekir. Bir haftayı geçtiği halde eğer doktorunuzdan bir haber alamadıysanız arayarak bilgi almayı deneyebilirsiniz.

Kolposkopinin Yan Etkileri Nelerdir?
Rahim kanseri testi sonuçlarında ilerleyen lezyonlar mevcut ise kolposkopi işlemine ihtiyaç duyulur. Sağlık testi olan kolposkopi rutin olarak yapılan jinekolojik muayenelerde ortaya çıkan anormal durumlarda da uygulanabilmektedir.

Kolposkopi işlemi genellikle 20 dakika gibi bir sürede tamamlanır. Uygulama tamamen ağrısız bir uygulamadır. Rahim kanseri testinde olduğu gibi hastalar muayene masasına otururlar ve doktor asetik asit ile rahim bölgesini silmeye başlar. İşlemler yapıldıktan sonra beyaz hücreler ortaya çıkmıyor ise anormal bir durumun varlığından söz edilemez. Fakat anormallikler görülüyor ise iyot çözümü uygulanabilir ve anormal hücreler detaylı bir şekilde incelenmeye başlanır.

Kolposkopi uygulamalarında aşırı belirgin ve önemli bir yan etki yoktur. Güvenilir bir işlem olarak nitelendirilir. Fakat bazı hastalarda uygulamadan dolayı farklı yan etkiler de ortaya çıkabilmektedir. Kolposkopiden kaynaklı olan yan etkiler geçici olmaktadır. Hastalar biopsi olduysa ve lokal anestezi kullanıldıysa anestezi etkisi ortadan kalkmaya başladığı zaman hafifçe bir kramp hissi gelmeye başlayabilir. Bu duruma ek olarak ufak miktarda vajinal kanama da ortaya çıkabilir. Etkiler genel olarak ilk 2 ile 6. hafta arasında tamamen ortadan kalkar. Hastalara bazı özel durumlarda önlem olarak kolposkopi günü gelecekleri zaman yanlarında hijyenik havlu da getirmelerinin talep edilmesinin sebebi de bu yan etkilerdir.

Kolposkopi İşlemi Sonrası Yapılması Gerekenler
Hastalar genel olarak 1 ile 2 saat içerisinde herhangi bir ağrı hissetmeden gündelik hayatlarına devam edebilirler. Fakat ilk zamanlarda hafif vajinal kanamalar meydana gelebilir. Hastalar kendilerini kısa süre içerisinde iyi hissetmeye başladıkları zaman ev işlerine devam edebilirler. Vajinal kanamalar 1-2 gün boyunca lekelenme şeklinde ilerler. Daha uzun süreli ve şiddetli kanamalar ile lekelenmeler olduğu durumlarda ise vakit kaybetmeden doktora başvurulmalıdır. Ağrı, ateş, halsizlik, bulantı ve vajinal akıntılar ortaya çıkıyor ise yine doktorunuza başvurmalısınız.

Patolojik inceleme için doktor tarafından alınan biopsilerin incelemeleri 2 ile 3 gün içerisinde tamamlanır. Anormal durum tespit edilmesi zaman periyodik olarak uygulanan pap smear incelemeleri ile hastalar takip edilir. Anormal bir durum ortaya çıktıysa değişimlere göre lezyonun tespit edilebilmesi için LEEP ya da serviksin koni biçiminde çıkartılması (konizasyon) işlemine ihtiyaç duyulabilir.

Histerektomi Olan Kadınlara Kolposkopi ve PAP Smear Testi Yapılması Gerekir mi?
Kanser sebebiyle histerektomi yapılmadıysa ve rahim ağzı ile birlikte biopsi alındıysa pap smear testinin yapılması gerekmektedir. Nadir olarak görülen vajinal bölgedeki kanserler için ise pap smear testi erken teşhisin koyulabilmesi için büyük bir önem taşımaktadır. Bütün durumlarda düzenli olarak yıllık vajinal muayene olunması tavsiye edilmektedir.

Servikal kanserinin erken teşhis edilebilmesi için pap smear testi önemlidir. Genç yaştaki kadınların cinsel hayatlarının başladığı dönemden sonraki 3 yıl içerisinde ilk smear testlerini yaptırmaları gerekir. Smear testi 18 yaşından genç ve henüz cinsel birliktelik yaşamamış, 70 yaşını geçmiş ve 10 yıldır normal smear testi sonucu alanlar, fibroid türü iyi huylu tümör ya da farklı kanserlerle ilgisiz olan vajinal histerektomi olmuş kadınlara gerekmez.

Operasyon öncesinde smear kontrolleri yapıldıysa ve anormal bir sonuç ortaya çıkmadıysa pap smear testlerinin düzenli aralıklar ile devam ettirilmesi gerekir.

Bakire Kadınlar Kolposkopi ve Smear Yaptırabilir mi?
Bakire kadınların pap smear testi yaptırmasına gerek yoktur. Fakat bazı durumlara da dikkat edilmesi gerekir. Pap smear testinin uygulanma sebebi servikal bölgedeki dökülmeye başlayan hücrelerin toplanmasıdır. Genellikle servikal kanseri human papillomavirus (HPV) adlı olan ve cinsel birliktelik yolu ile bulaşan bir viral hastalık sonrasında ortaya çıkar. Cinsel ilişkiye girilmediyse HPV enfeksiyonunun gelişmesi ve servikal kanserinin gelişmesi riski son derece düşük olacaktır. Fakat farklı servikal kanseri risk faktörleri de ele alınmalıdır. Bu sebeple, 21 yaşından büyük olan kadınlara pap smear testi yaptırması tavsiye edilmektedir. HPV virüsünün oral seks yoluyla da bulaşabilmesi ve bekaretin bozulmadığı yakın temas durumlarında da bulaşabileceği unutulmamalıdır.

Servikal Displazi Nedir?
Servikal displazi, serviks bölgesinin üzerinde yer alan anormal yapıları hücrelerin varlığını belirten bir terimdir. Servikal displazi kanser anlamına gelmemektedir. Fakat bu durum kanser öncesi lezyona işaret etmektedir. Kansere dönüşebilme riski her zaman mevcuttur. Hücrelerin anormallik düzeyleri ise farklı kategorilerde ele alınmaktadır.

Hafif ve orta şiddetli olan servikal displazi ortaya çıktığı zaman tedavi gerektirmeyebilir. 3 ile 6 ayda uygulanan pap smear testleri ile hastalar yakından takip edilir. Üst düzey şiddete sahip olan servikal displazi ortaya çıktığı zaman ise genellikle cerrahi tedavi yöntemlerine başvurulur.

HPV Testi Pap Smear Testi Yerine Geçebilir mi?
Uzmanlar tarafından yapılan araştırmalarda human papillomavirus (HPV) testlerinin genel pap smear testlerine göre daha kesin tarama sonuçları ortaya çıkarttığı belirlenmiştir. HPS testlerinde serviks bölgesinden sürüntü olarak alınan hücreler incelenir. Pap smear testi hücrelerin özel şekilde boyanarak incelenmesine imkan tanır. Hücre çekirdekleri ile birlikte oluşan anormalliklerin incelenmesini de pap smear testi ile mümkün olur. HPV testleri uygulandığı zaman hücreler içerisindeki virüsün genetik materyalleri araştırılabilir. Hücrelerin DNA yapısının olup olmadığını da HPV testleri ile araştırabilir. Pek çok farklı HPV türü mevcuttur. HPV tiplerinin bir kısmının kanser ile ilişkileri olduğu bilinmektedir.

HPV DNA testleri pap smear testine göre kanser öncesindeki lezyonların tespit edilmesinde %50 oranında daha başarılı sonuçlar gösterebilmektedir. Ancak HPV DNA’sının mevcut olması hastalarda kanserin %100 oluşacağını belirtmez. Tarama testleri iyi sonuç vermektedir.

30 yaşından büyük olan ve şüpheli durumlar gösteren pap smear testi sonuçları olan kadınlarda yardımcı test olarak HPV testi kullanılabilmektedir. 30 yaşından daha genç olan kadınlarda ise normal sonuçlara sahip pap smear sonuçları çıkıyor ise HPV testine gerek duyulmamaktadır. HPV enjeksiyonu olan genç kadınların genellikle kendi kendine bu durumu atlattıkları görülmektedir. Her HPV enjeksiyonu kansere yol açmamaktadır.

Hamilelik.com.tr