Hamilelikte Mantar Enfeksiyonun Dair Bilmen Gerekenler
Hamilelikte kadınların ilaç kullanımı doktor kontrolünde olmalı
Gebe kadının tıbbi tedavisi kısıtlanmaz. Ancak bu dönemde kullanılan ilaçların gebeliğe zarar vermeyecek olanlardan, doktor önerisiyle kullanılmalıdır. Bilinçsizce başka gebeliklerde kullanılmış ilaçlar gelişigüzel kullanılmamalıdır. Anneler bir yandan tedavilerini aksatmamalı, diğer yandan bebeklerini düşünerek hareket etmelidir.
Hamilelik döneminde de kadının daha önceki rahatsızlıklarından ya da bu dönemde gelişen rahatsızlıklar nedeniyle bazı ilaçlar kullanılmak zorunda kalınabilir. Ancak gebelikte kullanılan ilaçlara her zaman dikkat edilmelidir. Günümüzde tıbbi olanakların gelişmesi nedeniyle hamileliği fazla zararı olmayan ilaçlarda üretilmiştir. Bu nedenle anne adayı tıbbi tedaviden mahrum kalmadan, gebeliğe zararı olmayan ilaçları kullanabilir. İlaç kullanımında belirli kurallara uyulursa, anne ve bebek zararlı etkenlerden de korunabilir.
Hamilelikte en önemli konu tıbbi bir gereklilik olmadıkça ilaç kullanımına başvurulmamasıdır. Aynı zamanda ilaçlar doktor tavsiyesiyle kullanılmalıdır. Bilinen çoğu tıbbi sorun için hamilelikte kullanıma uygun ilaçlar vardır. Bu nedenle ilaç kullanımında doktor önerilerine uyulmalıdır.
Hamilelikte ilaç kullanımı nasıl olmalı?
Hamilelikte son adet tarihinden başlayarak 31-71 günler arası bebeğin organlarının oluştuğu süreçtir. Bu döneme teratojen dönem denmektedir. Bu süreçte oluşabilecek herhangi bir olumsuzluk bebeklerde anomaliye neden olabilir. Bu yüzden çok önemli acil bir durum olmadıkça bu süreçte hamile kadınların ilaç kullanmaması gerekir.
Döllenmenin olmasından sonra geçen ilk 2 hafta yani fertilizasyon dönemi ise, ilaç kullanımı bakımından ya embriyoyu hiç etkilemeyebilir ya da tam tersi düşük gibi önemli bir sonuca neden olabilir. Bu dönemden sonraki 2-8 haftalık süreç ise embriyonik dönemdir. Bu süreç oldukça riskli bir dönemdir. Fertilizasyon döneminden 8 hafta sonra yani kadının son adet tarihinin üzerinden 10 hafta geçince fetal dönem başlamaktadır. Bu dönemde kadının ilaç kullanması bazı anomalilerin olmasına yol açabilir.
Hamilelikte kullanılacak ilaçlar belli midir?
Hamilelikte kullanılan ilaçlar sağladıkları faydaya ve verebilecekleri zararlara göre sınıflandırılmaktadır. İlk kategorideki ilaçlar hamilelik döneminde herhangi bir sakıncaya yol açmadan gönül rahatlığıyla kullanılır. İkinci kategoride olan ilaçlarda hamilelikte dikkatli bir şekilde kullanılabilir. Üçüncü kategoride değerlendirilen ilaçlar ise, hamileliğin ve rahatsızlığın durumuna göre değerlendirilerek, faydası ve zararı dikkate alınarak sadece ilacın kullanılması kaçınılmaz olduğunda içilir. Bundan sonraki kategorilerde yer alan ilaçlar ise, yaşamsal bir risk olmadıkça kullanılmaları tavsiye edilmez. Ancak genel olarak hamile kadınların doktora danışmadan herhangi bir ilacı kendi bildikleri şekilde kullanması sakıncalıdır. Bir hamilelik için uygun olan bir ilaç diğerine zarar verebilir.
Hamilelikte kullanımı zararlı olacak bazı ilaçlar
Antokonvülzan ilaçlar (Epilepsi ilaçları): Bu ilaçlar yarık damak dudak, nöral tüp defekti, fetal hidantoin, kalp anomalisi gibi rahatsızlıklarla ilişkili olabilir.
Antihipertansif ilaçlar: Bu ilaçlardan ACE inhibitörleri hamilelik döneminde kullanılmaz. Bunlar teratojenlerdir. Hamilelik döneminde bu ilaçlar kullanıldığında bebeğin böbreklerinde iskemi, IUGR, anüri, kalvaryum, ucuv kısalığı gibi gelişim defektlerine yol açabilir.
NSAI ilaçlar (İndometazin): Bu ilaçlar hamilelikte 72 saatten daha fazla kullanılırsa, aynı zamanda hamileliğin 32 haftasından sonra kullanılırsa çeşitli anomalilere neden olabilir.
Ribavirin gibi bazı antiviral ilaçların hamilelikte kullanımı oldukça sakıncalıdır.
Antimetabolit ilaçlardan olan siklofosfamid, metotreksat gibi ilaçlar hamilelikte teratojen etkiye neden olabilir.
Hamilelikte anne adayına heparin tedavisi yapılabilir. Bu plasentadan geçerek bebeği etkilemez. Fakat Warfarin gebelikte teratojen etkiye neden olabilir.
Hamilelik döneminde lityum kullanımı kalpte ebstein anomalisine, diyabete, hipotiroidi gibi sorunlara yol açabilir. Hamilelikte dietilstilbestrol DES kullanımı kız bebeklerde Müllerian anomalilerine, hipoplastik uterus ya da T biçiminde rahme, berrak hücreli kansere yol açabilir.
Hamileliğin ilk trimesterinde kortikosteroid kullanımı yarık damak yarık dudak anomalisine yol açabilir.
İzotretinoin oldukça etkili teratojen ilaçlardan biridir. Bunun neden olduğu anomaliler arasında yarık damak yarık dudak, anotia, timüs aplazisi, kalp anomalisi, mkrotia, santral sinir sistemiyle alakalı anomaliler bulunur.
Hamilelik döneminde telidomik kullanımı bebekte kol ve bacakların olmamasına, el ve ayakların omuzda kalçada tutmasına yol açan fokomeli denilen anomalilere neden olabilir.
Hamilelikte tiroit hastalıkları sebebiyle kullanılan radyoaktif kontrendike etki yapabilir.
Gebelikte tolüen kullanımı fetal alkol sendromunu andıran tolüen embripatisine yol açabilir.
Hamilelikte alkol, sigara, uyuşturucu kullanılması da, oldukça ciddi teratojen etkiye neden olabilir.
Hamilelik fotoğraflarınızı İnstagram'da #hamileykenben hashtag’i ile paylaşın, anasayfamızda size ve bebeğinize yer verelim :) Fotoğraflarınız editör onayından sonra sitemizde yer almaktadır.
