Ani Bebek Ölümü Sendromu Nedir? Nasıl Önlenir?

Ani bebek ölümü sendromu içinde bebeklerin ölüm nedenleri açıklanamaz. Dünyaca ünlü bir hastanede yapılan açıklamalara göre bu vakalar daha çok bebeklerin ilk altı aylık dönemleri içinde meydana geliyor. En sık bebeklerin iki ve dört aylık dönemleri içinde olması gözleniyor. Hastanede bulunan doktorlar tarafından bu sendrom için ailelerin nasıl önlemler alması gerektiği paylaşılıyor.

Tıp açısından oldukça gelişmiş ülkelerde ABÖS, prematüre ya da düşük doğum olma ihtimallerine bağlı olarak gelişen hastalıklardan, doğum sırasında meydana gelen anormalliklerden sonra bebeklerin süt dönemlerinde meydana geldiğini açıklıyor. Bir yaşına kadar olan bebeklerin yüzde otuz beş ve elli beş oranında sorumlu olan ABÖS’un Türkiye içinde sıklığı tam olarak bilinmiyor. Bunun ile birlikte gelişmiş ülkeler içinde sıklık bin canlı doğum içinde ortalama olarak binde sekiz olarak belirleniyor.

Bebeklerde Risk Faktörleri

Ani bebek ölümü sendromuna yakalanmasında bebeklerin risk faktörleri içinde olması gerekir. Bu risk faktörleri;

• Annelerin hamilelik süreçleri içinde sigara içmeleri
• Hamilelik ya da süt verme sırasında anne adaylarının alkol ve madde bağımlılığı içinde olması
• Gelir olarak düşük sosyoekonomik düzeyde olunması
• Yirmi yaşın altında olan kadınların çok genç anne olması
• Gebelik sürelerinin normaldeki gibi dokuz ay değil de bunun altında zamanlarda gerçekleşmesi
• Annenin çok fazla doğurması ve takipsiz gerçekleşen gebelikler annenin hamilelik ve yeni doğum sırasında yaptığı durumlardan dolayı gelmektedir.

Sadece annenin yaptığı durumlardan değil bir yandan bebeklere ait olan risk faktörleri de bulunması gerekir. Bunlar yakın zamanda geçirilmiş bir hastalık olurken erken doğumundan cinsiyetine göre değişiklikleri de beraberinde getirmektedir. Bebeklerin beraberinde getirdiği risk faktörleri ise;

• Daha yaşını doldurmayan bebeklerin ilk iki ve dört aylık dönemleri
• Cinsiyetlerinin erkek olması onların kızlara oranla yüzde otuz ve elli arasında daha fazla olmasına neden olur.
• Prematüre olarak erken doğması ve anne karnında tam olarak gelişim sürecini tamamlayamamış olması
• Uyku sırasında ne olduğu anlaşılmadan bebeklerin yüz üstü olarak uyuması
• Bebeklerin yakın zaman içinde ateşli hastalıkları geçirmesi ve bundan dolayı beden dirençlerinin oldukça düşük olması
• Bebeklerin doğmadan önce ve doğduktan sonra annenin hamilelik ve emzirme dönemi içinde sigaraya maruz kalması. Ciğerlerinin daha çok taze olmasından dolayı sigara dumanını kaldırmayacak kadar güçsüz olması
• Bebeklerin yatağının hem yumuşak olması hem de yastık kullanımı bebeklerin uyku pozisyonlarından dolayı riskli olmaktadır. Yüz üstü dönere yatarlarsa nefes alamaz ve sendroma yakalanabilirler.
• Anne ve baba ile aynı yatak içinde uyuyan bebekler ebeveynleri arasında sıkışıp kalabilir. Uyku sırasında olan ebeveynler bu durumu fark bile edemeyebilirler.
• Bebeklerin çok sıcak ortamda bulundurulması onların çatlayacak hale gelmesine neden olur.
• Bebekler üşümesin diye kat kat giydirilmesi bebeklerin nefes alma oranına etki ederken onların sıcaktan çatlamasına neden olabilir.
• Anne sütü ile yetersiz beslenen bebeklerin beden dirençleri gelişmeyecektir. Bundan dolayı en ufak şeylerden bile etkileneceklerdir.

Bunun gibi nedenlerden dolayı bebekler sürekli risk altında olmaktadır. Hem anne karnından süt verilmeye kadar olan dönemlerden bebeklerin gelişim süreçlerine kadar her şeye dikkat edilmesi gerekir. Aksi halde riskler altında kalarak bebeklerin sorunlar ile yüzleşmesine ve belki de ölmesine bile neden olabilir. Ani bebek ölümü sendromu içinde bulunan risklerden cinsiyetleri ve sosyoekonomik gibi değişmesi mümkün olmayan durumlar vardır. Tabi ki bunların değişmesine her ne kadar yapılacak pek bir şey olmasa bile diğerleri için böyle değildir. Diğer durumlara etki etmek ve bunlara farklı önlemler alınarak sorunların ortadan kaldırılması sağlanabilir.

Ani Bebek Ölümü Sendromu İçin Alınması Gereken Önlemler

Ani bebek ölümü sendromu için dünyaca ünlü doktorlar tarafından alınması gereken önlemler açıklanıyor. Eğer ölümü en aza indirgemek için gerekli olan önlemleri alırsanız yaşanması mümkün olan sorunları ortadan kaldırabileceksiniz.

• Hamilelik sürecinde sigaran annelerin uzak durması gerekir

Eğer anne adayları hamilelik süreçleri içinde sigara içerlerse bebeklerin gelişimlerine olumsuz yönde etki etmektedir. Ciğerlerinin gelişimlerini engelleyecektir. Bundan dolayı süt verme kesilmesi olana kadar anne adaylarının sigara alkol ya da bağımlılık yapan maddelerden uzak durması gerekir.

• Bebekler uyurken sadece sırt üstü yatması sağlanmalıdır ve aksi bir pozisyon içinde uyumasına izin verilmemelidir.

Sağlıklı olarak doğan tüm süt çocukları belirli dönemlerini geçene kadar sadece sırt üstü yatırılmalıdır. Yan yatış pozisyonu bebeklerde daha çok tercih ediliyor ise, yüz üstü yatmalarına olanak bulunmaması için bebeklerin altlarında kalan kollarını ön kısmına çıkartın. Bu sayede bebeklerin uyku sırasında yüz üstü dönmelerine olanak yoktur. Amerika içinde yapılan araştırmaya göre yüz üstü yatması engellenen bebeklerin ani ölüm sendromu ortalama olarak yüzde kırka varana kadar azaltılmıştır.

• Bebekler için yumuşak yataklardan ziyade sert yatakların tercih edilmesi gerekir.

Bebeklerin yumuşak yataklardan tutun yastık ya da yumuşak yorgan gibi ürünlerle uyutulması doğru değildir. Yatağın karyola uyumlu olmasına dikkat edilmesi gerekir. Yatak ve karyolanın arasında en fazla iki cm boşluk olmalı ve bunun üzerine de çıkarılmamalıdır. Bebeklerin ani ölüm sendromu içinde bulunmalarının yüzde otuzluk kısmını yatakların doğru seçilmiyor olması oluşturmaktadır.

• Ebeveynler ile yatılmasına kesinlikle izin verilmemelidir.

Ebeveynlerin yatakları kendilerine uygun olmasına rağmen bebeklere uygun olmamaktadır. Anne ve babanın sigara kokuları altında kalırken ebeveynlerin ağırlıkları altında kalma oranları da vardır. Bu sorunu engellemek için kesinlikle bebeklerin ayrı uyuması sağlanmalıdır.

• Bebekler uyurken yataklarında oyuncak bulunmamalı, uyku sırasında yüzlerin açık bırakılmasına dikkat edilmelidir.

Uyku sırasında bebeklerin yataklarında olan çarşaflar ve yorgan yüzleri tam olarak gergin olması gerekir. Temizliklerine dikkat edilirken yatak içinde oyuncak olmamasına dikkat edilmelidir. Yorganlar ya da uyku sırasında kullanılan örtüler sadece bebeklerin göğüs hizalarına kadar çekilmeli. Ve mümkünse bebekleri korumak için daha çok uyku tulumu kullanılmalı.

• Bebeklerin normal beden yapılarına uygun olan sıcaklıkların üstüne çıkılmamalı.

Bebekler hasta dahi olsa onların bunalmayacakları bir sıcaklık içinde olması gerekir. Her ne kadar anneler bebekleri üşümesin diye onları kat kat giydirse bile bunun yapılması doğru değildir. Daha çok yüz üstü yatan, üzerine kalın battaniyeler örtülen ya da çok sıkı bir şekilde giydirilen bebeklerin ani ölüm sendromuna yakalanma oranı daha yüksek olmaktadır. Bebeklere uygun olarak ideal oda ısılarının ayarlanması ve ona göre giydirilmesi daha mantıklı adım olacaktır.

• Gelişimlerini anne karnında tam olarak tamamlamamış ya düşük doğum ağırlığı meydana gelen bebeklerde monitör kullanımı uygun olabilir.

Bebekler anne karnında ne kadar gelişimlerini tamamlayamadı ve ne kadar erken doğduysa sendroma yakalanma ihtimalleri o kadar yüksek olmaktadır. Erken doğan bebeklerde solunum durmasından kalp hızında yavaşlama gibi durumların meydana daha sık gelmesi gözlenmektedir. Bunları her an kontrol altında tutmak için monitör yardımı ile izlemekte fayda var. Bunları ebeveynler kendi kafalarına göre değil de doktor gözetimi altında yapmalarında fayda var.

• Bebeklerin gelişim süreçlerinde yeteri miktarda anne sütünü alması gerekir.

Bebekler gelişimleri için gerekli tüm besi değerlerini anne sütlerinden alarak daha dirençli bir hale gelir. Bu sayede ani ölüm sendromu içinde bulunma oranları da azalmıştır. Sütün verdiği direnç sayesinde bebeklerin hastalanma oranları daha aza inecek ve böylece anneler bebeklerini daha rahat bir şekilde koruma altına alacaktır.

Anneler ve babalar bebeklerin daha çok ilk altı aylık dönemlerini atlatana kadar böyle gerekli önlemleri alabilirler. Ne kadar önlem alınırsa bebeklerin sendrom içine yakalanma ihtimalleri de o kadar aza inecektir. Bu sayede risklerden korunmuş olacaktır.

Hamilelik.com.tr