Hamilelikte Yatak İstirahati

Hamilelik döneminde bazı risklerin bulunması durumunda; Geçici bir süre için ağır ev işleri, ağır yük kaldırma, sürekli ayakta ve hareket halinde olunan aktiviteli durumlardan uzak durulması gerekmektedir. Riskin büyüklüğüne paralel olarak istirahatteki kısıtlamalar da büyümektedir. Hamilelikte yatak istirahati, gebenin sürekli yatmasını gerektiren bir durumdur. Sadece tuvalet ihtiyacı ve yemek yeme ihtiyacı için yatağından kalkması gerekmektedir. Aksi takdirde bebek sağlığındaki riskler kötü sonuçlara neden olabilir.

Hamilelikte İstirahat Çeşitleri Nelerdir?
Hamilelikte riskli bir durum söz konusu olduğunda, riskin özelliğine göre bazı sınırlamalar getirilerek istirahat önerilmektedir. Sınırlamalar risklerin derecesine göre belirlenmektedir.
Aktivite Kısıtlaması; Geçici bir süre için ağır fiziksel aktivitelerden ve cinsel ilişkiden uzak durulması gibi sınırlamalardır.

Ev İstirahati; Anne adayının günün büyük bir kısmını evde geçirmesi, hafif ev işleri ile kişisel bakım gibi aktiviteler dışında başka hareketlerin sınırlandığı durumdur.
Teneffüs; Normal tempolu bir günde, kendisi için birkaç saat ayırarak uzanarak ya da oturarak dinlenmek için zaman ayrılmasıdır.
Yatak İstirahati; Yemek ve tuvalet ihtiyaçları dışında yataktan kalkmanın sakıncalı olduğu durumdur.
Kesin Yatak İstirahati; Genelde çok ciddi risklerin bulunduğu durumlarda verilen bir istirahat çeşididir ve hastanın yataktan hiç kalkmaması gerekmektedir. Bu nedenle de bu durumdaki gebelerin takibinin evde yürütülmesi çok zor olacağından genelde hastanelerde yaptırılarak istirahat etmesi sağlanılan bir istirahat biçimidir.
Hamile olan anne adayı şayet riskli bir durum içinde ise verilen istirahati uygulaması gerekmektedir. Aksi takdirde, hem bebeğinin, hem de kendi sağlığının tehlikeye düşmesi söz konusu olabilir.

Hangi Durumlarda Hamilelere Yatak İstirahati Önerilir?
Yatak istirahatleri doktor raporu ile belirlenir ve anne adayı çalışan bir anne ise bu raporu işyerinde yönetime teslim ederek özel durumundan iş yerini haberdar etmelidir. Aksi takdirde istirahat hakkını kullanması olanaksızdır.

Hamilelikte İstirahatin Verilmesi Gereken Durumlar Nelerdir?

• Preeklempsi; Hamilelik sürecinde görülen yüksek tansiyon hayati tehlike oluşturacağından gebelik zehirlenmesi olarak da bilinen rahatsızlıklarının görülmesi,
• Kanama; Plasenta previa (bebeğin eşinin doğum kanalını kapaması) gibi nedenlere bağlı olarak farklı zamanlarda görülen vajinal kanamaların olması,
• Erken doğum riskinin bulunması,
• Servikal Yetmezlik; Rahim ağzının zayıf olması,
• Serviskte incelme ya da açılma; Erken doğumu tetikleyecek olan bir durum olması,
• Çoğul gebelikler; İkiz, üçüz gibi bebek beklenilmesi
• İntrauterin gelişme geriliği; Anne karnındaki bebeğin gelişiminde gerileme tespit edilmesi,
• Komplikasyonlar; Tetkik ve kontrollerde, yapılan muayene ve testlerde görülen bazı anormallikler ve ciddi aksaklıkların görülmesi,

Yatak İstirahati Sürecinde Hamilelere Verilen Öneriler;
Yatak istirahati ilk duyuşta kulağa hoş gelse de bu dönem uzun sürebileceğinden sıkıcı ve çekilmez bir hal alabilmektedir. Bu dönem her zaman yaşanabilecek bir dönem olmadığından, daha eğlenceli ve verimli hale getirmek mümkündür.

• Psikolojik olarak yatak istirahatine hazır olmak için, rahat bir yatak, bel ve sırt yastıkları, rahat pijama, başucunda dergi ve günlük gazetelerin bulunduğu bir ortamı hazırlamalıdır.
• Mümkünse televizyon olan bir oda tercih edilmeli, zamanın geçtiğini anlamamak için ilgi alanına giren kanal ve programları izleme fırsatı sağlanmalıdır.
• Bilgisayar, tablet ve cep telefonu hemen yakınında bulunmalı ve gerektiğinde kalkmadan erişebileceği şekilde yerleştirilmelidir.
• Zamanın kaliteli geçmesi için; İnternet üzerinden bebek bakımı ve anne sağlığı konularındaki sitelere girerek bilgilerini artıracak gezintiler yapabilmelidir.
• Bol bilmece çözmek, el işi, tığ, örgü gibi küçük oyalanmalar ve bebeği için küçük hazırlıklar yapmalıdır.
• Fırsat yaratabilmesi durumunda masaj yaptırarak rahatlama ortamı hazırlamalıdır.
• Kendisini yatarken yapabileceği küçük hareketlerin olup olmadığını doktorundan sorup öğrenmeli ve varsa bu aktiviteleri kendisini yormadan uygulaması gerekmektedir.
• Sosyal yaşantısından kopmamak için ara sıra yakın dost ve arkadaşlarını davet ederek yatarak da olsa onlarla hoşça vakit geçirme ortamları yaratmalıdır.

Kısaca yatarak da olsa yatak istirahati anne adayının ilgi alanına giren konularda kendisini oyalaması ile çok daha verimli bir hale getirmek mümkündür.

Hamilelikte Yatak İstirahatinin En Belirgin Faydaları Nelerdir?
Yatak istirahati, anne adayının bebeği için olması muhtemel olumsuz risklerin önlenmesi için uygulanan bir süreçtir. Doktor önerilerin titizlikle uyulması durumunda;

• Yatak istirahati, bebek ve serviks üzerindeki baskıyı azaltır. Yani, anne adayının yatar pozisyonu serviks üzerinde basıncı azaltacağından istirahat amacına ulaşıyor demektir. Ayakta olma pozisyonu ise basıncı artırarak kasılma, vajinal kanama başlayarak düşük ve erken doğum gibi gelişmelere neden olabilmektedir.
• Yatak istirahati, bebeğe giden kan ve oksijen miktarını artırır. Böylelikle bebeğe giden besin ve oksijen miktarı artacağından gelişme geriliği görülen bebeklerde bu durum olumlu gelişme göstermektedir.
• Yatak istirahati anne adayının organlarındaki fonksiyonları iyileştirir. Bu da anne adayının organ sisteminin daha etkili çalışmasına neden olması anlamına gelir. Örneğin; Kalp ve böbrek fonksiyonlarındaki düzelmeler yüksek tansiyonu etkileyici faktör oluşturacağından tansiyon ile baş etmesi son derece önemlidir.
• Yatak İstirahatinin Süresi Neye Göre Belirlenir, Ne Kadar Sürer?
  Anne adaylarının yatak istirahatine doktorlar karar vermektedir. Yatak istirahati süresi kişiden kişiye farklılıklar gösterebilmektedir.
• Hamile olan anne adayının daha önceki doğumunda erken doğum ya da düşük yapmış olup olması,
• Anne adayının yaşı ve mevcut rahatsızlıklarının olup olmaması,
• Fiziksel veya psikolojik açıdan hamilelik sürecinin seyrediş biçiminde aksaklık görülüp görülmemesi,
• Tansiyon ve kanamalar gibi belli başlı belirtilerin bulunup bulunmaması,
• Bebek gelişiminde gerileme gibi olumsuzlukların gözlemlenmesi,
• Anne adayının çalışan bir kadın mı, yoksa ev hanımı oluşu,

Çalışan bir kadınsa yaptığı işin masa başı iş mi, yoksa daha zor şartlarda ve zorlayıcı olup olmaması gibi durumlar, anne adayının istirahat şeklini ve süresinin netleşmesinde belirleyici faktörlerdir.

Anne adayının, doktoru tarafından verilen rapora riayet etmesi, yasaklara uyarak gebelik sürecindeki istirahat dönemini verimli geçirmesi önerilmektedir. Aksi takdirde, bebekle ilgili sorunlar yaşanması kaçınılmaz olacaktır. Sadece bebek değil bazı durumlarda anne sağlığını tehdit eden durumlarla karşılaşmak da söz konusu olabilir. Bu nedenle anne adayının yanında mutlaka bir yardımcı olmak durumundadır.

Hamilelikte Yatak İstirahatinin Olumsuz Tarafları Var mıdır?
Yatak istirahati ilk bakışta kulağa hoş gelse de aslında bu dönemin renklendirilip farklı aktivitelerle verimli hale getirilmesi için çözüm yolları bulunmaz ise kâbusa da dönüşebilmektedir. Örneğin;

• Hamile olan anne adayı kendisinin ötelenmiş olduğunu düşünebilir ve yalnız hissedebilir,
• Yalnızlık hissinin beraberinde getirdiği, depresyon, öz güven yitirilmesi ve stres gibi durumlar gelişebilir.
• Yatak istirahati ile yatmak zorunda kalmak kas, eklem ve bel ayrılarına sebep olabilir, hatta süre uzun olması durumunda kas ve kemik erimelerine de sebep olabilir.
• Uzun süre yatmış olmaktan dolayı doğum sonrasında kas güçsüzlüğü yaşanabilir.
• Asosyal, içe kapanık ve mutsuz bir durum gelişebilir. Anne adayı daha asabi bir tutum sergileyebilir.

Tüm bu nedenlerden dolayı anne adayları yatak istirahati dönemini daha güzel bir sürece döndürmesi gerekmektedir. Ancak anne adayının yaşadıkları, moral bozuklukları, bu gibi aksiyonları düzenleyecek güçte ve düşüncede olmayabilir.

Bu sebeplerle yatmak zorunda olan anne adaylarının özellikle uzun süre yatmak zorunda ise yakın çevresindeki kişilere de önemli görevler düşmektedir. Örneğin; baba adayları, anne ve kayınvalide, kız kardeş ya da en yakın arkadaş ve dostları anne adayını hiç yalnız bırakmayarak hatta bazı küçük sürprizlerle bu süreci daha aktif bir biçimde geçirilmesine yardım etmeleri gerekmektedir.

Hamilelik.com.tr