Doğum Kontrol Haplarının Yan Etkileri Nelerdir?

Doğum kontrol hapı ne zaman kullanılmamalıdır?

Kadında gebelik şüphesinin olması ya da gebe olması halinde, meme kanseri, ciddi bir karaciğer hastalığı, hormonlara bağlı tümörlerin gelişmesi, vajinal kanamalar özellikle nedeni belirlenemeyenler, rahim kanseri olanlar, kan şekeri kontrolü yapılamayan şeker hastaları doğum kontrol hapı kullanamaz. Yüksek tansiyonu olanlarda, tansiyonu düşmeyen kadınlarda, sigara kullanan ve yaşı ilerlemiş olanlarda risk grubuna dâhil edilmiştir.

Doğum Kontrol Haplarının Yan Etkileri Nelerdir?

Tıpta oral kontraseptif olarak tanımlanan doğum kontrol hapları, istenmeyen gebeliklerden korunma için kullanılan en pratik yöntemler arasındadır. Kadınların yumurtalıkları normalde beynin alt tarafında bulunan ve hormonları idare eden hipofiz bezi tarafından kontrol altında tutulur. Hipofiz bezinden salgılanan LH ve FSH hormonları yumurtalıklardan progesteron ve estradiolün uyum içinde salgılanmasını sağlar. Belirli bir düzende sırayla salgılanan hormonlarla yumurtalıklardan her ay bir yumurta atılır. Spermle yumurta birleştiğinde ise, gebelik oluşur. Bu durumda kadında gebeliğe özgü bir hormon düzeni oluşur. Gebelik olmadığı takdirde, progesteron hormonu önce yükselir, ardından düşüşe geçer ve adet kanaması olur.

Doğum kontrol hapları ise, kadının vücudundaki doğal kadınlık hormonları olan progesteron ve östrojenin sentetik türevlerinden meydana gelmiştir. Bu hapların alınması vücuttaki doğal hormon ahenginin bozulmasına neden olur. Başta yumurtalıklardan yumurta gelişimini ve atılımını engeller. Bu gebeliğin oluşmasında büyük bir engeldir. Rahimde sperm tarafından döllenecek bir yumurta hücresinin olmaması da, cinsel ilişki olsa da kadının gebe kalmamasına neden olur. Bu düzen doğum kontrol hapının 2 gün alınmaması halinde de hemen bozulur. Bu durumda gebelik riski yükselir. Hapların düzenli kullanımı etkinliğini % 99 seviyesini çıkarır. Yani gebelikten büyük oranda korur.

Gebelikten koruma açısından bu olumlu etkilere sahip olan doğum kontrol haplarının yan etkileri de bulunmaktadır. Eskiden bu hapların içeriğinde daha fazla östrojen hormonu kullanılırdı. Günümüzde bu oran oldukça düşürülmüştür. Bunun en önemli nedeni östrojen yüzünden oluşan kilo alma, kusma, göğüslerde hassasiyet gibi yan etkilerin azaltılması içindir. Ayrıca hapların büyük bir kısmına folik asit ve demir katkısı yapılmıştır. Henüz meme kanseri ve serviks kanseri ile doğum kontrol hapları arasında bir bağlantı olduğu kesin olarak bilinmese bile hapların bu kanserlerin görülme olasılığını arttırdığı düşünülmektedir.

Doğum kontrol haplarının yan etkileri nelerdir?
Progesteron ve östrojen içeren doğum kontrol haplarının hormon kaynaklı bazı yan etkileri bulunmaktadır. Ancak bu yan etkilerin herkesi aynı derecede etkilemediği de söylenebilir. Her yaştan kadının kullanımına uygun olan bu hapların, aslında herkes için iyi bir yöntem olduğu söylenemez. Özellikle sigara içen ve yaşı 35 ten yukarı olan kadınlara doğum kontrol hapı önerilmemektedir. Kullananlarda görülen yan etkiler arasında;

  • Baş ağrısı, migren ağrının şiddetlenmesi
  • Mide bulantısı ve kusma
  • Memelerde dolgunluk ve hassasiyet hissi
  • Adet dönemlerinde lekelenme tarzında ara kanamalar
  • Ciltte sivilcelenme
  • Vajinal akıntıda artış
  • Yüksek tansiyon hastalarında tansiyonda yükselme
  • Safra kesesinde taş oluşumu
  • Bazı kullanıcılarda az miktarda kilo aldırması
  • Depresyon ve duygu durum bozuklukları
  • Nadiren adet görememek
  • Damar tıkanıklığı riskinin yükselmesi ve tıkanıklığa bağlı pıhtı atma sorunu
  • Nadiren cinsel istekte azalma
  • Emzirme döneminde sütün kalitesini ve miktarını azaltma

Doğum kontrol haplarının ciddi yan etkileri
Doğum kontrol haplarının bazı kişilerde ortaya çıkabilecek daha ciddi yan etkileri de vardır. Bunların ihmal edilmemesi gerekir. Hapın kullanımı hemen kesilmeli ve bu yüzden gelişen bir komplikasyon varsa hemen tedaviye başlanmalıdır. Bu ciddi yan etkiler arasında;

  • Şiddetli baş ağrısı
  • Çift görme ve görme bozukluğu
  • Şiddetli göğüs ağrısı
  • Damar tıkanıklığı gelişen hastalarda tek taraflı olarak güçsüzlük ve uyuşma görülmesi
  • Nefes darlığı
  • İnme gibi nedenler yüzünden gelişen konuşma bozukluğu
  • Bacaklarda şişme ve ağrı
  • Memede ele gelen şişlik ve kitle olması
  • Adet gecikmesi olması, bu sorun gebelik yüzünden meydana gelebilir
  • Göğüslerden sıvı ya da süt gelmesi

Doğum kontrol hapının kesilmesini gerektiren yan etkiler
Doğum kontrol hapının kesilmesini gerektirecek yan etkiler içinde damarlarda pıhtı oluşmasını gösterir bacak şişmesi ve ağrısı, görme sorunları, migren ağrısında artış, akciğere pıhtı kaçışını gösterir göğüs ağrısı, sarılık gibi durumların gelişmesi yer alır. Uzun süre yatağa bağlı kalınmasını gerektirecek kazalar, ameliyatlar öncesinde de hapların kesilmesi önemlidir.

Bir cevap yazın

E-posta hesabınız yayımlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

#hamileykenben

Hamilelik fotoğraflarınızı İnstagram'da #hamileykenben hashtag’i ile paylaşın, anasayfamızda size ve bebeğinize yer verelim :) Fotoğraflarınız editör onayından sonra sitemizde yer almaktadır.

MAİL ABONELİĞİ
Bu site, sağlık hizmeti vermemektedir, sitedeki bilgiler tıbbi bir öneri yerine geçmez ve sadece bilgi amaçlıdır. Hastalıkların tanı ve tedavileri yalnızca uzman doktorlar tarafından gerçekleştirilebilir.