Hamilelikte Neler Serbest Neler Yasak?
Doğum sonrası anne bakımı ihmal edilmemelidir
Doğumla birlikte annenin yaşayacağı özel bir süreç başlar. Bu sürecin sorunsuz atlatılması için, annenin gözlem altında olması ve her türlü bakımının ihmal edilmesi gerekir. Doktor kontrolüne sıkça gidilmesi, evde önerildiği gibi bakım ve gözlemin yapılması gerekir. Doğum komplikasyonları hakkında annenin bilinçlendirilmesi ve sorunların önlenmesi önemlidir. Doğumdan sonra erken dönemde ve geç dönemde meydana gelebilecek sorunlar için bir doktora danışılmalıdır.
Doğum sonrası kadınlar açısından önemli olan ve 42 gün devam edecek olan lohusalık dönemi başlar. Bu süreçte hamileliğin etkisiyle meydana gelen psikolojik ve fizyolojik değişimler eski haline döner. Organlarda ve vücut sistemlerinde eskiye dönüş hazırlığı olur. Bu yüzden doğum sonrası dönem önemlidir. Doğum sonrası meydana gelebilecek sorunlar, bazı hallerde yaşamsal risk oluşturabilir. Bu dönem doğumdan sonraki ilk gün, ilk hafta ve sonraki günler olarak değerlendirmeye alınmalıdır. Kadının üreme organları bu 42 gün boyunca oluşan değişimlerle eski haline kavuşur. Bebeklerini emziren anneler doğumdan sonraki 6 ay hiç adet görmeyebilir.
Doğumdan sonra annede görülen duygu durumu farklılıkları ilk dikkat çeken sorunlar olabilir. Bu yüzden annenin psikolojik destek alması gerekebilir. Çünkü doğum sonrası depresyonu denilen bir sorun yaşanabilir. Bu dönemde annelere bebek bakımında destek vermekte önemlidir. Çünkü kadın bir yandan kendi vücudunu onarmakla, bir yandan da bebeğin bakımıyla ilgilenmekle yorgun düşebilir. Bu onu fiziksel ve ruhsal olarak yorgun düşürebilir. 9 aylık zorlu bir hamileliğin ve doğumun ardından kadının bunlarla uğraşması onu yıpratır. Buna hormonal değişimlerde etki eder. Burada unutulmaması gereken, bebeğe gösterilen ilgi ve alakanın anneden esirgenmemesidir. Babanın ve aile büyüklerinin en azından bebeğin bakımına yardımcı olması ve annenin kendiyle ilgilenmesi için ona zaman yaratması gerekir. Buna rağmen doğumdan sonra ortaya çıkabilecek bazı sorunlar her zaman vardır. Bu riskler mutlaka değerlendirilmelidir.
Doğum sonrası meydana gelebilecek sorunlar nelerdir?
Kanama: Doğumdan sonra erken dönemde kanama her zaman oluşabilecek sorunlardan biridir. Kadında normalde 500 ml altındaki kanamalar normal kabul edilir. Bunun üzerindekiler anormal olarak görülür. Anormal kanamalar atoni yani doğum sonrası rahmin kasılmaması ve damarların açıkta kalarak kapanmaması yüzünden oluşur. Aşırı kanama bu sorunun önemli bir belirtisidir. Doğumun uygun koşullarda yapılmaması durumunda gelişen kanamalarda anneyi kaybetmek bile mümkündür. Bu durumda elle rahim masajının yapılması, beraberinde ilaç tedavisiyle rahim kasılmalarının oluşmasını sağlamak gerekir. Bunlar yeterli gelmezse, annenin acil olarak ameliyata alınması gerekir.
Amniyon mayisi emboli: Anne açısından yaşamsal bir tehdit oluşturan bu sorunda, amniyon sıvısının annenin kan dolaşımına girmesiyle akciğerlerde, beyin, kalp gibi organlarda tıkanıklık meydana gelir. Bu sorunda annenin ani olarak yaşamını kaybetmesi söz konusudur. Bunun tanısı ve tedavisi de güçtür.
Enfeksiyonlar: Doğumun ardından ilk gün içine yüksek ateşle seyreden lohusalık humması, başta memeleri, üreme organlarını ve idrar yollarını etkisi altına alır. Uzun süren doğumlarda, erken açılan zarlarda enfeksiyonun gelişimi artar. Kadınlarda en çok görülen enfeksiyon rahim içi iltihaplanmasıdır. İltihap doğumdan sonraki üç günde karın bölgesine kadar yayılır. Yapılan muayenede rahimde ağrı ve hassasiyet olduğu tespit edilir. Enfeksiyonun kan dolaşımıyla birlikte bütün vücuda yayılması içten bile değildir. Böyle bir enfeksiyonun varlığında antibiyotik tedavisine başlanmalı, dinlenmeye özen gösterilmelidir. Bol sıvı alarak iltihabın daha kolay atılması sağlanmalıdır.
İdrar yolu enfeksiyonları: Doğum sonrası meydana gelebilecek sorunlar arasında yaygın görülen enfeksiyonların içinde yer alır. Bu sorun kendini idrar yaparken yanmayla, yükse ateşle, kasıkta ve belde ağrıyla gösterir. Doğumdan sonraki ilk birkaç günde bu etkiler görülmeye başlar. Eğer vajinal kanama varsa, bu enfeksiyon açısından da risk kabul edilir. Tedavide doktorun önerdiği antibiyotikli ilaçlar kullanılır.
Toplardamar iltihabı: Doğum sonrası toplardamarlarda oluşan pıhtılar nedeniyle tıkanıklık sorunu ortaya çıkar. Bacaklarda daha fazla görülen toplardamar iltihabı, şişkinliğe, kızarıklık ve hassasiyete, ateşe neden olur. Buna engel olmak için kadının ağır işler yapmaması, hareketsizlikten kaçınması gerekir. Eğer bacaklarda ağrı hissediliyorsa, sıcak kompres yapılarak, bacaklar yüksekte tutulmalıdır.
Kabızlık: Doğum sonrasında karında ve boşaltım kaslarındaki aşırı gerilimden dolayı kadınlarda kabızlık ortaya çıkabilir. Bu yüzden doğum sonra yeterince su içilmeli, kayısı, erik gibi kabızlığı önleyen meyveler tüketilmelidir. Bu arada hareketli bir yaşam sürülmelidir. Bu bağırsakların çalışmasını düzenler. Gün içinde tuvalete aynı saatlerde çıkmaya özen gösterilmelidir.
Perine bölgesi sorunları: Vajina girişiyle makat arasındaki perine bölgesi doğumdan sonraki üç hafta boyunca özel bir bakıma tabi tutulmalıdır. Bu ihmal edilirse, bölgede enfeksiyon gibi sorunlar yaşanabilir. Doğum sırasında oluşan baskı sonucunda bölgede ödem oluşmuş olabilir. Epizyotomi dışında perine bölgesinde yırtıklar olabilir. Bölgede kanama olursa, doku içinde biriken kan yüzünden ağrı ve dolgunluk gelişebilir. Bunların dışında doğumdaki ıkınmayla birlikte basur gelişmesi ve ağrı oluşması da söz konusu olabilir.
Hamilelik fotoğraflarınızı İnstagram'da #hamileykenben hashtag’i ile paylaşın, anasayfamızda size ve bebeğinize yer verelim :) Fotoğraflarınız editör onayından sonra sitemizde yer almaktadır.
