Hamileliğin Oluşumu Aşamasındaki Gelişmeler

Karşı cinsten iki kişinin cinsel birliktelikleri ile gelişen ve belli yumurtlama dönemlerine denk gelerek erkek spermi ile döllenme sonucunda rahime tutunan fetüs‘ün (cenin)bu evredeki gelişim aşamasına hamileliğin oluşumu aşaması denilmektedir. Evli çiftler kimi zaman hemen çocuk sahibi olmak isterlerken kimi çiftler bu dönemi erteleyerek ileri tarihlere atabilirler. Bebek yapmayı erteleyen eşler doğum kontrol yöntemleri ile korunurken, hemen bebek sahibi olmak isteyen eşler ise ilk birkaç ay hamile kalınmaması durumunda telaşa düşerek, tahliller, testler, ilaçlar ile doktor kontrolleri telaşına düşerler. Oysa kaygılanmak çok yersizdir. Çünkü evliliğin ilk ayları uyum dönemidir ve adet kanamalarının düzeni değişebilmektedir.

Hamile Olabilmek İçin Neler Gerekmektedir?

• Her şeyden önce kadın ve erkeğin çok sağlıklı olması gerekmektedir.
• Erkekteki sperm sayısı ve kalitesi önemlidir ve sağlıklı olmalıdır.
• Erkekteki sperm kanalları açık olmalıdır.
• Kadının yumurta üretimi sağlıklı ve düzenli olmalıdır.
• Kadının yumurta kanalları açık olmalıdır.
• Döllenmenin olabilmesi için cinsel ilişkinin yumurtlama dönemi ile eşleşmesi gerekmektedir.
• Rahim fonksiyonlarının doğum yapmaya uygun olması gerekmektedir.
• Sperm ve yumurta birlikte döllenmelidir. Yani yumurtlama döneminde sperm döllenebilmektedir.
• Döllenen fetus’ un (cenin) rahime tutunması ve düşme riskinin olmaması gerekmektedir.

Sperm Nasıl Üretilir?
Cinsel birleşme esnasında erkekteki arka idrar yolu ve boşalma kanalına depolanan sperm hücreleri prostat salgıları ile meninin birikmesini sağlamaktadır. Bu sırada büzme görevi gören mekanizmanın mesane ve idrar yoluna kaçmasını engeller. Cinsel birlikteliğin en yüksek aşaması boşalmayı hızlandırır ve kasılmaları başlatır. Bu kasılmalar meniyi adeta fışkırırcasına dışarıya attırır yani boşalma denilen hadise gerçekleşmiş olur.

Yumurta Nasıl Üretilir?
Sağlıklı bir kadın bünyesi normal şartlarda 14 günde beyinde salgılanan hormonlardan LH hormonu sayısını birden artırması, olgunlaşan folikülün zarının çatlaması işlemi gerçekleşir. Böylelikle yumurta hücreleri artık serbesttir. Bu olay ise yumurtlama olarak adlandırılır.

Yumurtalıktaki yumurta hücreleri gelişir ve önce östrojen. Daha sonra progesteron hormonları üreterek rahmin içindeki döllenmiş yumurtayı korumak için görev üstlenerek ona yuva oluşturur. Yuvalanan döllenmiş yumurta rahime tutunduğu için artık düşük riskini atlatmış demektir.

Döllenme Nedir?
Erkeğin boşalması aşamasında meni kadındaki tüplerin içine yerleşerek birlikte rahim içine ilerler ve yumurta zarını delerek içeri girer. Yumurta zarını delerek içeri giren sperm diğer spermler girmesin diye engel olur. Yani güçlü spermin kadındaki yumurtayı dölleyerek rahime yerleşmesi sürecine döllenme denilmektedir.

Anne Adayı Hamile Olduğunu Ne Zaman Anlar?
Döllenmenin gerçekleşmesi ile zigot 30 saat kadar kendini saklar yani sessiz ve hareketsiz kalır. Daha sonra erkek ve dişiden gelen kromozomlar birleşir yeni canlı kromozomlar oluşur. Rahim tüpleri içinde olan döllenme sonrasında zigot rahime girer ve bu süre yaklaşık olarak 5 gün kadar sürmektedir. Zigot bölünerek çoğalır. 2- 4- 8- 16- 32 şeklinde artarak sürer, hücre grubu olarak gelişir. Böylelikle embriyo adı verilen canlı artık şeklini alır. Bu durum 5 ile 10 gün arasında değişen bir sürede gerçekleşmektedir. İkinci adet döneminde anne adayı adet göremeyince “acaba hamile miyim” düşüncesi ile test yapmayı planlarken embriyo 20 günlük olmuştur bile. Annenin karnındaki embriyo ilk 2 ay çok hızlı büyür ve gelişir. Bu ilk iki aylık döneme embriyo dönemi denir ve genellikle bulantı ve kusmalardan dolayı zor geçirilen bir dönemdir. Konu ile ilgili Hamilelik Ne Zaman Belli Olur başlıklı yazımızı okuyabilirsiniz.

Zigot Nedir?
Döllenmiş yumurtaya zigot denir. Bir anneden gelen, bir de babadan gelen iki eşey hücresinin birleşmesiyle oluşan yeni bir canlı anlamındadır. İnsanlarda oluşan normal zigot 44XX ya da 44XY kromozom yapısındadır. Diğer canlılarda bu farklılıklar göstermektedir.

Azospermi nedir?
Tüp bebek tedavisinde uygulanan bir yöntemle laboratuvarda ürologların menide sperm araması işlemidir veya menisinde sperm bulunmayan erkeklerin testislerinde sperm arama işlemidir de denilebilir. Laboratuvar ortamında bulunan 2- 3 adet sperm bile çok önemlidir. Küçük bir operasyon ile gerçekleştirilmektedir. Lokal ya da genel anestezi ile testisler kesilerek spermler alınır. Ancak başarı oranı % 60 civarındadır. Yani başarısızlık oranı %40 civarında demektir. Fakat yine de çocuk sahibi olmak isteyen erkekler bu riski göze alarak ameliyat olmaktadırlar.

Embriyo Gelişiminde Nelere Dikkat Edilmelidir?
Embriyo dönemi hamileliğin ilk iki ayını kapsayan bir dönemdir. Hamile anne adayının beslenmesine ve uyku düzenine dikkat etmesi gerekmektedir ve açık havada hafif egzersizler yapmalıdır. Kimyasal maddelerden uzak durmalı, ilaç kullanmamalı, içki ve sigaradan uzak ortamlarda olmalı kendi tüketmese de tüketilen ortamda dahi bulunulmaması gerekmektedir. Ayrıca, radyasyona da maruz kalmamalıdır. Ceninin anne karnında ki gelişme sürece yakın takibe alınarak belli periyotlar da doktor kontrolüne gidilmesi gerekmektedir. Ceninin gelişiminde ters giden bir şeyler olması durumunda ilk 12 haftada fark edilmektedir.
Embriyo dönemi hamileliğin ilk iki ayı anlamı taşıdığından kusma ve bulantıların olduğu dönem demektir. Bu dönemde anne adayları en sevdiği yemekten tiksinip, daha önce hiç yemedikleri yemekleri yemek gibi arzularda bulunabilirler. İlk birkaç ay düşük riskinin de en yüksek olduğu aylar olduğundan anne adaylarının kendilerini yoracak kadar iş yapmaktan kaçınmaları gerekir. Ağır kaldırmamalı ve bol bol istirahat etmeleri ve sağlıklı beslenmeleri gerekir. Ancak bu dönem aynı zamanda ceninin en hızlı büyüdüğü dönemdir. Bu sebeple de anne adayı daha dikkatli olmalıdır. Çünkü karnındaki bebeği 1. ayda 1cm, 2. ayda 4 cm, 3. ayda 9 cm ye ulaşmaktadır.

Hamilelik.com.tr